مقدمه
به گزارش نسیم ورد ، زنان نیمی از جمعیت یک اجتماع را تشکیل میدهند و علاوه بر این موضوع، آنها نقش محوری در یکی از مهمترین ارکان هر جامعه یعنی خانواده را بر عهده دارند. پس بدون توجه به سلامت این قشر از جامعه نمیتوان انتظار جامعهای سالم و پویا داشت.
سلامت زنان
یک تصور عمومی به اشتباه در مورد زنان رایج شده است و بر طبق این تصور عموم افراد جامعه فکر میکنند که زنان از مردان تندرستتر هستند. این تصور از آنجایی به وجود امده است که زنان طول عمر بیشتری نسبت به مردان دارند و امید به زندگی در آنها بیشتر است اما این فاکتور دلیلی بر صحت این موضوع نیست که زنان از مردان تندرستتر هستند. زنان با وجود امید به زندگی بیشتر در طول زندگی با مشکلات بیشتری در امر سلامتی نسبت به مردان مواجه هستند. در برخی از کشورها به دلیل ارزشها و هنجارهای رایج زنان نسبت به مردان دسترسی کمتری به منابع و امکانات دارند و همین دسترسی کمتر زنان در مسدله مراقبتهای بهداشتی نیز مشهود میباشد. خوشبختانه این هنجارها در همه جای دنیا ثابت نیست و با گذر زمان شاهد کاهش این نوع هنجارها در نقاط مختلف دنیا هستیم.
علاوه بر عدم دسترسی نکته دیگری نیز وجود دارد که زنان را آسیبپذیرتر میکند و آن وظیفه بارداری و شیردهی آنان میباشد، چرا که باعث میشود در صورت به وجود آمدن فقر و گرسنگی در یک خانواده آنها آسیب بیشتری را متحمل شوند. در چند سال اخیر توجه بیشتری به بحث سلامت زنان شده است اما مشکلی که در این بین وجود دارد آن است که معمولاً سلامت زنان را به دو بخش “زنان و زایمان” و “بهداشت مادر و کودک” محدود میکنند و سایر ابعاد سلامتی زنان را نادیده میگیرند. زنان در قسمتهای مختلفی از زندگی نیازمند مراقبتهای بهداشتی هستند مهمترین این دورهها عبارتند از:
دوران نوزادی و کودکی
در این دوران در جوامعی که اهمیتی بیشتری برای پسران قائل هستند، دختران نسبت به آنها از مراقبتهای پیشگیرانه کمتری برخوردار میباشند و معمولاً در هنگام بیماری از نوزادان پسر مراقبتهای بیشتری به عمل میآید. در این دوران نوزادان دختر باید به تغذیه مناسب و مراقبتهای پزشکی دسترسی داشته باشند.
سنین نوجوانی
زنان در سنین 1 تا 19 سالگی معمولاً از سلامتی خوبی برخوردار هستند اما در همین سنین هم باید در مقابل عواملی که سلامتی آنها را به خطر میاندازد، مراقبت شوند. حاملگی در سنین پایین، سوء تغذیه و کمبود بعضی از مواد ریز مغذی در این دوران میتواند سلامت انها را با خطر مواجه کند. یکی از مشکلات دختران نوجوان کم خونی ناشی از فقر اهن است پس باید به این مسئله توجه ویژهای شود.
دوران باروری
این دوران ریسک زیادی برای سلامتی زنان به همراه میآورد. در این دوران زنان حتی ممکن است با مرگ زود هنگام و یا معلولیت مواجه شوند. مراقبتها باید تا بعد از دوران باروری و دوران شیردهی زنان ادامه پیدا کند. یکی از مواردی که سلامت زنان را در این دوران تهدید میکند، مشکل ناشی از تغذیه نا مناسب و یا مشکلاتی است که به واسطه بارداری برای آنها به وجود میآید. مراقبتهای مربوط به بهداشت مادر و کودک در این دوران بسیار حیاتی میباشد.
سنین بعد از باروری
بعد از سنین باروری بیشتر مشکلات زنان شمامل بیماریهای مزمن میشود . پوکی استخوان یکی از مشکلات شایع زنان در این سن است . اختلالات در خلق و خوی زنان و بیماریهای قلبی و عروقی از دیگر مشکلات شایع زنان در این دوران میباشد که نیازمند مراقبتهای بهداشتی در این زمینهها میباشند.
سلامت زنان و نقش آن در سلامت جامعه
زنان نه تنها مسئول حفظ سلامت خود هستند، بلکه بیشترین مسئولیت را در مورد سلامت و بهداشت خانواده خود بر عهده دارند. وضعیت سلامت زنان تأثیر بسیار زیادی بر سلامت فرزندان، خانواده، جامعه و محیط پیرامون دارد. پس اگز بنابر مسائل فرهنگی و اجتماعی سلامت زنان به دلایل مختلف دچار مشکل شود این مشکلات در سلامتی خانواده آنها به طور مستقیم تأثیر میگذارد . در فرآیند توسعه، نیروی انسانی از ارکان اصلی به شمار میآید. کسی نمیتواند نقش موثر زنان را در سلامت خانواده انکار کند پس هر جامعهای که به دنبال بهبود شاخصهای سلامتی است، ناچار میباشد که به سلامت زنان توجه ویژهتری کند.
سلامت زنان باید در ابعاد مختلف تأمین شود و دیدگاههای مختلف نسبت به این موجود استثنایی باید به گونهای باشد که در نهایت سلامت انها تأمین شود. زمانی که ما از سلامت زنان سخن میگوییم در واقع به سلامت خانواده و جامعه پرداختهایم و این دو مقوله را نمیتوان از یکدیگر مجزا دانست.
اگر به موضوع تغذیه به عنوان یکی از موارد مهم در سلامت یک جامعه بپردازیم باز هم این زنان هستند که در فرایند تهیه مواد غذایی برای خانوادهها نقش اساسی را ایفا میکنند و اگر آموزشهای مناسبی در اختیار انها قرار داده شود، میتوان انتظار داشت که وضع سلامت و تغذیه جامعه روز به روز بهبود پیدا کند.
رویهها و عادات رفتاری در زمینههای مختلف به طور معمول از مادران به فرزندان انتقال پیدا میکند و معمولاً این عادات ورفتار در سلامت خانوادهها موثر هستند و میتوانند از نسلی به نسل دیگر در یک خانواده انتقال پیدا کنند. برای مثال رفتارهای بهداشتی که اهمیت خاصی در بهبود سلامت یک جامعه دارند از مادران به فرزندان منتقل میشوئد. زمانی که در مورد سلامتی زنان بحث میکنیم باید به ابعاد مختلف آن بپردازیم و تا زمانی که در یک جامعه تبعیضات، فرصتهای نا برابر شغلی و اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در مورد زنان وجود داشته باشد، رسیدن به سطح مناسبی از سلامتی برای زنان و در نتیجه سطح مطلوبی از سلامتی برای یک جامعه مشکل خواهد بود. در جوامعی که کیفیت زندگی زنان افزایش پیدا کرده میتوان شاهد بهبود سلامتی جامعه نیز بود. یکی از مهمترین موانع سلامتی زنان عدم دسترسی به اموزشهای بهداشتی مناسب و کافی برای آنها و نداشتن سواد بهداشتی کافی است که در نهایت منجر به ایجاد خطر برای سلامت جامعه خواهد شد.
مواردی مانند ایجاد فعالیتهای ورزشی کافی و تغذیه مناسب برای زنان میتواند تضمین کننده این موضوع باشد که نسلهای بعد در یک جامعه از سلامت بیشتری برخوردار باشند. همین دو مورد در کنار دیگر موارد بهداشتی لازم میتواند تا حد زیادی موانع در این راه را برطرف کند.
نتیجهگیری
کشوری که قصد دارد سطح سلامت در جامعه خود را افزایش دهد، باید به دنبال ایجاد طرحهای ملی باشد که بواسطه آن سطح عمومی سلامت زنان را افزایش دهد در غیر اینصورت نمیتواند به اهداف سلامتی خود برای جامعه دست پیدا کند.
گزارش و مقاله فوق گردآوری شده می باشد لذا هیچ مسئولیتی در مورد محتوا بر عهده گرد آورنده نیست .
منابع: دکتر سلام، باشگاه، عافیت