منیژه حکمت کارگردان و تهیه کننده سینمای ایران در گفتوگو با فریدون جیرانی با انتقاد از وجود شورای پروانه ساخت، میگوید که بعد از 40 سال فیلمسازی هنوز برخی افراد میخواهند سینماگران را نصیحت کنند و بگویند بهتر است که آنها چه فیلمی را باید بسازند یا نسازند. او همچنین معتقد است که برخی جریانها با ساخت کلمه «سیاه نمایی» قصد دارند مشکلات اجتماعی در جامعه مطرح نشود.
برایم اهمیتی ندارد که چه کسی وزیر ارشاد شود
در آستانه انتخاب وزیر جدید ارشاد، منیژه حکمت شب گذشته در برنامه «35» گفت: «در حال حاضر اصلا برایم اهمیتی ندارد که چه کسی سکاندار خواهد شد. در سالهای گذشته ما سعی میکردیم به هر نحو مطالبات و خواستههایمان را به گوش سکاندار برسانیم و میخواستیم که نگاه عاقلانهای به کلیت سینما وجود داشته باشد. این نگاه عاقلانه و توزیع منابع مالی به صورت عادلانه اتفاق نیفتاده و نخواهد افتاد.»
منیژه حکمت که کارگردانی، تهیهکنندگی و پخش آثار سینمایی را در کارنامه کاریاش دارد، در ادامه این موضوع گفت: «تعداد زیادی از سینماگران شرایط سختی را میگذرانند و این مسئله خودی و غیرخودی را یک جایی باید تمام کنند. تعداد معدودی که همیشه هستند اگر مشاوران خوبی بودند بر این روند تاثیر مثبت میگذاشتند. بنابراین برایم اهمیتی ندارد که چه کسی وزیر و معاون وزیر باشد. کسی که مدیر من میشود باید از من حمایت کند و من در کنار او احساس امنیت کنم اما متاسفانه رفتارهای برعکس میبینیم. آنها بازدارنده هستند و اگر بخواهی حرکتی را آغاز کنی تمام سلولهای مغزشان را به کار میگیرند تا راههایی پیدا کنند برای اینکه بازدارنده باشند و نگذارند حرکت کنی.»
مدیری که به سرمایه گذار فیلم من گفته بود که به من کمک نکند، الان در جای دیگر قائم مقام است
حکمت درباره تولید فیلم جدید خود گفت: «از آنجا که می دانستم فارابی و دولت هیچ کمک به من نمیکنند تا فیلم جدیدم را بسازم، با یک سرمایهگذار خصوصی کار را آغاز کردم. در این شرایط و در آغاز کار یکی از مدیران دولتی از سرمایهگذار فیلم من خواسته که به ساخت این فیلم کمک نکند و فیلم من در آغاز راه متوقف شد. من این مسئله را به آقای حیدریان و وزیر گفتم. آقای حیدریان خیلی ناراحت شدند و خیلی دلسوزی کردند اما به آن مدیر پست دیگری داده شد و در حال حاضر در جای دیگری قائم مقام است.»
بسیاری از کارگردانان از صنفشان رضایت ندارند
منیژه حکمت درباره شرایط تولید فیلمهای سینمایی در ایران معتقد است: «سینمای ما یک سینمای دولتی است و صنف ما نیز همسو با دولت است و مصلحتهای دولت را مد نظر قرار میدهد. ساختار مدیریت در سینما عشیرهای و قبیلهای است و یک اتفاقات خاصی رخ میدهد که بر اساس مطالبات ما نیست بر اساس اتفاقات پشت پرده است. آیا این سوال برنگیز نیست که در جشن کانون کارگردانان از حدود ۴۰۰ کارگردان عضو صنف تنها تعداد اندکی حضور مییابند؟ این به دلیل عدم رضایت آنها از صنفشان است.»
باید مشخص شود که چه کسانی در ده سال گذشته از فارابی وام گرفتند
حکمت درباره شفاف سازی مالی برخی از نهادهای سینمایی گفت : «(مدیران فارابی) اگر تمایل ندارید به صورت عمومی اعلام شود لااقل به اهالی سینما بگویید که چه اتفاقی برای منابع مالی افتاده و مثلا طی ده سال گذشته چه کسانی چه مبالغی را از فارابی وام گرفتهاند. کسانی هستند که هم در این دولت و هم در دولت قبلی از منابع و امکانات بهره بردهاند، باید روشن شود که اینها چه کسانی هستند اما متاسفانه هیچ کس جرات نمیکند وارد این مقوله شود. در پشت پرده اتفاقاتی میافتد که باورکردنی نیست و تا به حال همه وزرا گفتهاند در راستای شفافسازی مسائل مربوط به سینما اقدام خواهند کرد، اما در عمل هیچوقت این امر صورت نگرفته است.»
اگر فیلممان با یکی از فیلمهای افراد خودی اکران شود، نابود میشویم
حکمت درباره ساخت فیلمهای سینمایی با بودجه دولتی میگوید: «خیلی از ارگانها که پول زیادی در اختیار دارند و یک سازمان سینمایی راه انداختهاند و فیلم میسازند اما وقتی فیلمهایشان ساخته میشود باز هم تحت کنترل همان سیستم است. مرز خودی و غیرخودی در امکانات نشکسته و وقتی فیلم افراد خودی اکران میشود بیشترین امکانات و سالنهای سینما به اکران آثار افراد خودی تعلق دارد. سینمادار جرات ندارد بر خلاف آنچه که برایش مشخص میشود عمل کند، حتی اگر فیلمی که می خواهد اکران کند بهترین پرفروشترین فیلم باشد، زیرا بعد از آن باید تاوان بدهد و ما هم باید دعا کنیم اکران فیلمهایمان با یکی از این افراد خودی همزمان نباشد زیرا کاملا نابود میشویم. ای کاش یک گروهی تشکیل میشد که این مسائل را مورد بررسی و موشکافی قرار میداد و این ساختار را درست میکرد.»
بعد از 40 سال فیلمسازی افرادی میخواهند ما را نصحیت کنند که چه فیلمی را بسازیم؟
این کارگردان و تهیه کننده درباره انتظاراتش از وزیر جدید ارشاد گفت: «اولین چیزی که در ۴ سال پیش رو باید اتفاق بیفتد همین شفافسازی است مبنی بر اینکه امکانات چگونه و به چه دلیل در اختیار چه کسانی قرار گرفته است. قدم دوم شوراهای نظارتی است. شورای پروانه نمایش باید باشد اما در مورد شورای پروانه ساخت آیا پس از ۴۰ سال فیلم سازی لازم است که کسانی بنشینند مدام ما را نصیحت کنند و بگویند ما بهتر میفهمیم، بهتر میدانیم که شما چه چیزی را باید بسازید و چه چیزی را نسازید؟ یعنی بعد از ۴۰ سال ما نمیدانیم که چه چیزی باید بسازیم؟»
این پخش کننده فیلمهای سینمایی در ادامه اظهار کرد: «من اطلاع دارم که شورای فیلمنامه بسیاری از فیلمنامهها را نخوانده کنار میگذارد و میگوید اینها دردسرساز هستند. مسائلی مثل مشکل معیشت مردم و ناهنجاریها و بحرانهای اجتماعی دغدغه اصلی ما سینماگران است اما اجازه فعالیت در این زمینهها را نداریم. تا زمانی که یک معضلی بیان و تصویر نشود، راه حلی برای آن وجود نخواهد داشت.»
با ساختن کلمه «سیاهنمایی» اجازه نمیدهند مشکلات اجتماعی بیان شود
منیژه حکمت درباره ساخت فیلمهای سینمایی با موضوع مشکلات اجتماعی در ایران گفت: «این مخالفتها (ساخت فیلمهای اجتماعی) از سوی کسانی است که مسئول بودهاند و باید ساختار را درست میکردند و نمیگذاشتند که به این بحرانها برسیم، اما هیچ کاری نکردهاند و پاسخگو هم نیستند بنابراین به این نتیجه رسیدهاند که با چسباندن دو کلمه و ساختن واژهای همچون «سیاه نمایی» اجازه ندهند مشکلات اجتماعی مطرح شود و فیلمساز وارد حیطههای اجتماعی شود که بحث حل و برونرفت از این مشکلات اجتماعی به میان بیاید. این جملات از تفکراتی است که امکانات و بودجه را در اختیار داشتهاند، اما کاری انجام ندادهاند.»
مشاوران مدیران سینمایی باید تغییر کنند
منیژه حکمت در ادامه یکی دیگر از خواستههای از وزیر جدید ارشاد را تغییر مشاوران مدیران سینمایی عنوان میکند و میگوید: «یکی دیگر از خواستههای مهم این است که مشاوران مدیران سینمایی تغییر کنند. سالهاست که افراد ثابت و مشخصی به عنوان مشاور حضور دارند و دائما همه چیز به شکل دایرهای تکرار میشود. دستاورد این افراد چه بوده است؟ افرادی که چندین سمت دارند. ما ادعای جوانگرایی داریم اما چرا در ساختارهای مدیریتی جوانان جایگاهی ندارند و مدیران و مشاوران سالهاست که در پستهای متعدد حضور دارند؟ آیا زمانی که متولدین دهه ۸۰ وارد عرصه تولید و فعالیت شوند، به این شرایط تن خواهند داد؟ زمانی که نسل جدید در جایگاه سینماگر بایستد، رفتارش شبیه رفتار ما نیست و پذیرای شرایط مشابه امروز نخواهد بود.امیدوارم این مشکلات حل شود، ساختار اصلاح شود و آقای صالحی موفق شود این مسائل را حل کند.»