نقد و بررسی انیمیشن Missing Link
فیلم ماجراجویانهای عالی با تکنیک استاپموشن
استودیوی لایکا (LAIKA) طی یک دههی گذشته آثار فوقالعادهای به صورت انیمیشنهای استاپموشن Coraline «کورالاین»، ParaNorman «پارانورمن»، The Boxtrolls «غولهای پاکتی» و Kubo and the Two Strings «کوبو و دو تار» ارائه داده است. چهار فیلمی که پنج نامزدی اسکار به دست آوردند، چهار فیلمی که ترکیبی از ژانر، لحن، فضاسازی و خط داستانهای اریجینال و اقتباسی بودند. تکنیکهای انیمیشنی جایزهبر این استودیو هم در هر فیلم نسبت به فیلم قبلی پیشرفت قابل توجهی داشته که باعث میشود تمام این فیلمها با یکدیگر تفاوت داشته باشند. تنها شباهت اصلی که در تمام فیلمهای لایکا دیده میشود، روحیهی داستانسرایی جاهطلبانهای است که با شخصیتهای کاریزماتیک و جذاب همراه شده است. Missing Link «لینک گمشده» هم به همین سنت ادامه میدهد و ماجراجویانهترین فیلم این استودیو را ارائه میکند.
زمانی که خلاصه داستان Missing Link منتشر شد نظر خاصی در مورد آن نداشتم. نگران این بودم که این استودیو، یکی از منابع کمیاب استعداد که فیلمهای انیمیشنیای تولید میکند که کودکان و بزرگسالان میتوانند همزمان از آن لذت ببرند، مسیر تجاریتری را به بهای ضعیف شدن داستانهایش پیش گرفته است. اما کاملا در این زمینه اشتباه میکردم. شاید Missing Link برای مخاطبان تمام سنین بامزه و جذاب باشد، و حتی از فیلمهای قبلی این استودیو از نظر بصری جسورانهتر و رنگارنگتر باشد، اما داستان آن آغشته به احساسات صمیمی بهترین آثار لایکا است.
انیمیشن Missing Link داستان یک ماجراجوی شجاع به نام سر لیونل فراست را در سفری برای پیدا کردن پاگندهای افسانهای و رساندن او به خانوادهی گمشدهاش دنبال میکند. او به همراه آدلینا فورتنایت کاوشگر همکارش تمام خطرات را تحمل میکند و آنها در نهایت متوجه میشوند میتوان خانواده را در مکانهایی که انتظارش را ندارید پیدا کرد. این خلاصهی سادهای از داستانی ماجراجویانه است که مکانهای مهمی در دنیا را میپیماید، اما همچنین زیرداستانهایی مثل بیگانه هراسی، تبعیض طبقاتی و اعتقاد ضدتکاملی به خاص و استثنایی بودن انسان را بررسی میکند. بله، اما نگران نباشید، در این فیلم همچنین شاهد صحنههای تیراندازی، سکانسهای تعقیب و گریز و کمدی بزن بکوبی برای شاد و مفرح شدن داستان هستیم.
ایدهی اصلی کریس باتلر (Chris Butler) نویسنده و کارگردان Missing Link برای این انیمیشن ریشه در فیلمهای Indiana Jones «ایندیانا جونز»، داستانهای Sherlock Holmes «شرلوک هولمز» و ماجراهای James Bond «جیمز باند» دارد؛ متوجه شدن اشارات به این فیلمها نیازمند توجه زیادی از سوی شما نیست. سر لیونل فراست یک قهرمان و ماجراجوی انگلیسی ویکتوریایی و کلاسیک است، که همیشه کت و شلواری مرتب بر تن دارد، هر لحظه آمادهی انجام یک کار است و مجهز به هوشی تندوتیز و دانشی جامع دربارهی موجوداتی افسانهای است که میخواهد آنها را کشف کند. البته جنبههای منفی شخصیت او کاملا مشهود هستند. تمایل فراست برای استفاده از دیگران به منظور رسیدن به اهداف نهایی خودش باعث شده او دوستان زیادی نداشته باشد. این شخصیت اصلی فیلم یعنی آقای لینک ملقب به سوزان است که توجهی به جاهطلبی فراست ندارد و او را به عنوان دوست خودش میپندارد که قصد دارد به او کمک کند عموزادههای افسانهای خودش یعنی یتیها را پیدا کند.
اگر Missing Link مشکلی داشته باشد در داستان آن است. باتلر میتوانست روی تمایل فراست برای استفاده از دیگران به منظور رسیدن به اهداف خودش تکیهی بیشتری کند. به نظر میآید فیلم قصد دارد این مسیر را پیش بگیرد اما تصمیم میگیرد فراست را به عنوان یک مرد نجیب نگه دارد. لینک نقش عضو دوستداشتنی اما سادهی گروه را بازی میکند. از طرفی آدلینا شخصیتی است که موفق نمیشود به خوبی طراحی ظاهری فوقالعادهی خودش باشد. او بین شخصیتی افسرده و ماجراجو، وابسته و مستقل نوسان دارد، و داستان او طی جریان فیلم خیلی خوب روایت نمیشود. خداحافظی پایانی او خیلی بیاهمیت به نظر میآید، حاصل روابط اجتماعی قرن ۲۱ که در عین حال در جریان فیلم درون این شخصیت شکل نمیگیرد. این باعث تاسف است، چون با وجود اینکه چارچوب یک شخصیت قدرتمند در او وجود دارد اما این شخصیت در بخش داستانی حرف زیادی برای گفتن ندارد.
نکتهی مهم این است که کمدی جادهای و ماجراجویی تقریبا از همه نظر موفق ظاهر میشود. این یک گردش بصری شگفتانگیز از سراسر دنیاست، در دورانی که در آن تکنولوژی و نوآوریها در حال تغییر مناظر شهری با ریتمی دیوانهوار هستند در حالی که مناطق طبیعی و وحشی دنیا بیش از پیش توسط فرهنگهای غربی مورد کاوش قرار میگیرند. زیرداستان اصلی Missing Link که اصلا کاوشی در استفاده از فرهنگی بومی توسط افرادی غیربومی نیست، در بخش سوم فیلم کاملا میدرخشد، آن هم زمانی که مشخص میشود خواستهی شخصی فراست با چیزی که آقای لینک دنبالش است تفاوت چندانی ندارد، اینکه جایی را پیدا کنند که بتوانند در آنجا احساس راحتی و تعلق خاطر داشته باشند. جنبههای ماجراجویی، کمدی و اکشن در طول فیلم به این دلیل موفق ظاهر میشوند که سه شخصیت اصلی فیلم یعنی فراست، لینک و آدلینا گروهی هستند که دوست دارید همراه آنها به دور دنیا سفر کنید. واقعا دوست داشتم این فیلم حداقل نیم ساعت طولانیتر بود تا در دنیای زیبا و غنی آن غرق شوم و ماجراجوییهای بیشتری را در این دنیا ببینم.
اگر قرار باشد قبل از تماشای Missing Link فقط یک نکته از این نقد را به یاد داشته باشید بگذارید این باشد: تمام چیزهایی که در این انیمیشن میبینید حاصل تلاش ستودنی هنرمندان با تکنیک استاپموشن است. تقریبا ۱۳۰۰۰۰ تصویر گوناگون از عروسکهای کاملا پیچیده، که به تدریج توسط هنرمندانی مستعد و به شدت صبور در دکورهای پرجزئیات جابجا شده، و همگی آنها مثل یک کتاب پویانمایی به شدت باارزش به صورت دیجیتالی به هم متصل شدهاند. اگر در طول تماشای این انیمیشن به این نکتهی مهم توجه داشته باشید هر فریم آن را تحسین خواهید کرد.
تخصص لایکا در ارائهی داستان و شخصیتهای قابلباور در فرمت انیمیشن استاپموشن کاملا تحسینبرانگیز است، تا جایی که ممکن است Missing Link را با انیمیشنی کاملا کامپیوتری اشتباه بگیرید. این استودیو و فیلمهایش قربانی موفقیت خودشان میشوند چون مخاطبان عام احتمالا نمیدانند هر فریم از این فیلم هنر دست هنرمندانی صبور است، از ساختار اسکلتی تا پوست سیلیکونی و لباسهای دستدوز، که با هنر انیماتورهایی که اهمیت زیادی به جزئیات میدهند و باید ثبات را بین دکورهای مختلف حفظ کنند همراه شده، هنرمندانی که در طول یک هفته فقط میتوانند چند ثانیه انیمیشن قابل استفاده تولید کنند. این واقعا قابل تحسین است و همچنین مشوق خوبی برای این است که تیتراژ پایانی فیلم که در آن هم شاهد هنرنمایی انیماتورهای لایکا هستیم را تا پایان تماشا کنیم.
انیمیشن Missing Link یک شگفتی فنی کامل با شخصیتهای جذاب، جلوههای بصری تحسینبرانگیز، و احساسات و کمدی به اندازهی کافی است تا آن را به یکی از بهترین فیلمهای خانوادگی چند سال اخیر تبدیل کند.
انیمیشن Missing Link با حضور صداپیشگانی از جمله هیو جکمن (Hugh Jackman)، زویی سالدانا (Zoe Saldana)، زک گالیفیاناکیس (Zach Galifianakis)، تیموتی اولیفانت (Timothy Olyphant)، دیوید ویلیامز (David Walliams)، اما تامپسون (Emma Thompson)، مت لوکاس (Matt Lucas)، چینگ والدز آران (Ching Valdes-Aran)، استفن فرای (Stephen Fry) و آمریتا آچاریا (Amrita Acharia) در تاریخ ۱۲ آوریل (۲۳ فروردین) اکران خواهد شد.