معرفی برندگان جایزه «بهترین فیلم بین المللی» در آکادمی اسکار (قسمت اول)

«جوایز آکادمی اسکار» تحت سازمان غیردولتی «آکادمی علوم و هنرهای سینما» از دیرباز و از همان نخستین سال‌های شروعِ فعالیت مدیوم سینما در قرن بیستم -که به عنوان یک صنعت و البته یک هنرِ نوپا در میان صاحب‌نظران و بعدها عامه مردم شناخته شده بود- همواره جزئی از مهم‌ترین و معتبرترین محافل و مراسم سینمایی جهان به شمار می‌رفته است که سالانه دست‌اندرکارانِ حوزه‌ی صنعت و هنر سینما را از هر نوع نقش و فعالیتِ ریز و درشتی گرداگرد هم جمع می‌کند تا به نوعی با یک رویکرد قضاوت‌محور آن‌هم به طور سالانه به فعالیت‌های انجام شده در این حوزه‌ی وسیع و مهم واکنش نشان داده و آنان را پوشش دهد.

حال در میان تمامی جوایز تأسیس‌شده با عناوینِ نام‌گذاری‌شده‌‌شان در آکادمی اسکار که به بخش‌های اصلی و فرعی مختلفی تقسیم می‌شوند، جایزه «بهترین فیلم‌ بین‌المللی» (نام قبلی: اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان) از جوایز بسیار مهم این آکادمی به شمار می‌آید. آکادمی اسکار برای اولین در سال ۱۹۵۶ با درنظرگیری این جایزه در کنار جوایز اهداییِ اصلی خود، ارزش و اعتبار مضاعفی به خود بخشید به طوری که با درنظرگیری این جایزه،‌ یک وجههٔ بین‌المللی و جهانیِ مستحکم‌تری ابتدا برای دورنما و پرستیژِ مراسم «جوایز آکادمی اسکار» و سپس سینمای هالیوود و آمریکا دست و پا کرد.

شرایط نامزدی در این بخش از جوایز آکادمی اسکار یعنی «اسکار فیلم بین‌المللی» به این صورت است که برخلاف جوایز دیگرِ اسکار، لازم نیست که حتماً فیلم‌های نامزد‌شده در این بخش در سینماهای آمریکا اکران شده باشند. کافی است که در مدتی که آکادمی مشخص می‌کند، در کشوری که آن فیلم را نامزد کرده، دست‌کم به‌مدت ۷ روز در سینماهای تجاری اکران شده باشد. شرط مهم دیگر این است که بخشِ عمدهٔ دیالوگ‌های فیلم‌ها باید حتماً به زبانی غیر از انگلیسی باشد و آکادمی روی این موضوع سخت‌گیری می‌کند. همچنین آکادمی فیلم‌هایی را که پیش از اکران در سینما از رسانه‌های دیگر مثل تلویزیون و اینترنت پخش شده باشند به نامزدی در این بخش قبول نمی‌کند.

در پایان با این مقدمه و توصیفات،‌ شما‌ مخاطبان را دعوت می‌کنیم به مشاهده و خواندن ادامه این مطلب که در آن سعی کرده‌ایم‌ یک شناسنامه‌ی اجمالی از تمامی آثار و فیلم‌های غیرانگلیسی زبانی را گرد هم بیاوریم که در قرن ۲۱ام توانسته‌اند علاوه بر نامزدی در بخش جایزه «بهترین فیلم بین‌المللی» آکادمیِ اسکار موفق به برنده‌شدن این جایزه معتبر نیز بشوند و در نتیجه یک وجهه پررنگ‌تر از کشور و ملیت خود را به جهانیان نشان داده و سینمای ملی خود را بهتر از قبل بر سر زبان‌ها بیندازند. با ما و ادامه این مطلب همراه باشید.

.

.

.

Crouching Tiger, Hidden Dragon – 2000

نام فیلم: ببر خیزان، اژدهای پنهان

محصول: ۲۰۰۰ چین / تایوان / هنگ‌کنگ / آمریکا

نمره IMDb: 7.8

ژانر: رزمی / تاریخی

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب / برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی بفتا / کاندید جایزه «بهترین فیلم» در آکادمی بفتا

کارگردان: انگ لی

بازیگران: چو یون فات / میشل یئو / جانگ زئی / چانگ چن / شیونگ لانگ / چنگ پی پی

خلاصه داستان:

داستان فیلم «ببر خیزان، اژدهای پنهان» که در دوران سلسله «کینگ» اتفاق می‌افتد، داستان شخصیت‌هایی فراتر از زندگی عادی را روایت می‌کند: استاد بزرگ هنرهای رزمی «لی مو بای» (با بازی «چو یون فات») که شکست‌ ناپذیری تقریبی‌اش او را به شمایلی از سوپرمن در دوران خود بدل می‌کند؛ عشق زندگی او (که هرگز احساساتش را به صورت زبانی به او ابراز نکرده است)، جنگجوی زن «یو شو لین» (با بازی «میشله یوه»)؛ و «ژن» (با بازی «زی ژانگ») دختری قدرتمند اما بی‌گناه که در مسیری شیطانی سرگردان است. داستان بر اساس شخصیت‌های «لی مو بای» و «یو شن لین» که برای باز پس‌گیری شمشیر افسانه‌ای «سرنوشت سز» که از صاحب به‌حقش دزدیده شده است در تلاش‌اند و همچنین مسیری که این جستجو «لی مو بای» را در تنگنای برخورد با دشمن دیرینه خود «جید فاکس» (با بازی «چنگ پی پی») -زنی که استاد او (لی مو بای) را کشته است- قرار می‌دهد، جلو می‌رود …

.

No Man’s Land – 2001

نام فیلم: سرزمین هیچکس

محصول: ۲۰۰۱ بوسنی و هرزگوین / فرانسه / اسلوونی / ایتالیا / بریتانیا / بلژیک

نمره IMDb: 7.9

ژانر: جنگی

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب/ کاندید جایزه «نخل طلایی» در فستیوال کن

کارگردان: دانیس تانویچ

بازیگران: برانکو دوریچ / رنه بیتوراچ / فیلیپ سوواگویچ / مصطفی نادارویچ / بوگدان دیکلیچ / سایمون کالو

خلاصه داستان:

بوسنی و هرزگوین در سال ۱۹۹۳، زمانی که جنگ و درگیری بین دو طرف به اوج خود رسیده است. دو سرباز از دو جبهه مختلف، نینو (Nino) و سیکی (Ciki)، در منطقه‌ای وسط دو جبهه گیر می‌کنند. منطقه‌ای که به هیچ کدام از دو طرف تعلق ندارد. داستان وقتی پیچیده‌تر می‌شود که سرباز دیگری وارد داستان می‌شود. یک سربازی بوسنیایی که روی یک مین گیر کرده و قادر به حرکت کردن نیست …

.

Nowhere in Africa – 2001

نام فیلم: هیچ‌کجا در آفریقا

محصول: ۲۰۰۱ آلمان

نمره IMDb: 7.5

ژانر: درام

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب

کارگردان: کارولین لینک

بازیگران: یولیانه کولر / مراب نینیتزه / اندرو ساکس / آنتونی بیت / هربرت کناوب / ماتیاس هابیش / استیو پرایس / دایان کین

خلاصه داستان:

«والتر رتلش» (مراب نینیدزه) وکیل یهودی موفقی است که در دوران ظهور رایش سوم، در آلمان زندگی می‌کند. «والتر» که به خطرات فزاینده ماندن در آلمان واقف است، به مزرعه‌ای در کنیا (کشوری آفریقایی) پناه می‌برد؛ و این در حالی است که همسرش، «بتل» (یولیانه کولر) و دختر جوانش، «رگینا» (کورکا)، پدرش، «ماکس» (هاینتس) و خواهر «یتل»، «کیت» (تسیمرمان) در آلمان می‌مانند. در این بین وقتی اقدامات ضدیهودی در آلمان بالا می‌گیرد، «بتل» و «رگینا» به «والتر» در کنیا ملحق می‌شوند. اما‌ گذار از زندگی در آلمان به زندگی در افریقا برای «والتر» آسان نیست و مدت‌ها طول می‌کشد تا به چند و چون مزرعه داری آشنا شود و ضمنا پی می‌برد جامعه بریتانیایی کنیا از آلمانی‌ها استقبال نمی‌کنند. همان‌طور زندگی بر وفق مراد «بتل» نیز پیش نمی‌رود، چون نه تنها به کار فیزیکی عادت ندارد بلکه دوست هم ندارد مجبور باشد در کار‌های مزرعه کمکی کند …

.

The Barbarian Invasions – 2003

نام فیلم: تهاجم بربرها

محصول: ۲۰۰۳ کانادا / فرانسه

نمره IMDb: 7.6

ژانر: کمدی درام

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب/ کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی بفتا / کاندید جایزه «نخل طلایی» در فستیوال کن / برنده جایزه «سزار» در جوایز سزار فرانسه

کارگردان: دنیس آرکند

بازیگران: رمی ژیرار / استفان روسو / دوروتی بری‌من / لوئیز پورتال / ایو ژاک

خلاصه داستان:

قهرمان فیلم «رمی» استاد دانشگاه در رشته تاریخ که در پی اطلاع از سرطان پیشرفته‌اش روزهای پایانی زندگی‌اش را در بیمارستان می‌گذراند. او بارها در مورد کشتارهای تاریخی آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها در آمریکای لاتین و آسیا با حرارت و شدت حرف می‌زند و آن‌ها را وحشتناک‌تر از حوادث کوره‌های آدم‌سوزی و یازدهم سپتامبر می‌داند. رمی زندگی‌اش را وقف خوش‌گذرانی و برخی از ایده‌های شخصی‌اش کرده است؛ او از زمان جدا شدن از همسرش، لوئیز با پسرش سباستین نیز رابطه‌ای ندارد. سباستین که دلال بازار بورس لندن است، به تشویق مادرش به کانادا می‌آید تا با پدر سوسیالیستش که کار او را تحقیر می‌کند در لحظات پایانی زندگی‌اش او را همراهی کند. یک همراهی پُر چالش اما انسانی …

.

The Sea Inside – 2004

نام فیلم: دریای درون

محصول: ۲۰۰۴ اسپانیا / فرانسه / ایتالیا

نمره IMDb: 8.0

ژانر: درام

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار /برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب /کاندید جایزه «شیر طلایی» در فستیوال ونیز

کارگردان: آلخاندرو آمنابار

بازیگران: خاویر باردم / بلن روئدا / لولا دوئنیاس / سلسو بوگالو / جوزپ ماریا پو / آندرئا اوکیپینتی

خلاصه داستان:

فیلم «دریای درون» اقتباسی از زندگی واقعی رامون سامپدرو (خاویر باردم) ملوان جوانی است که در یک حادثه دچار شکستگی استخوان گردن، قطع نخاع و فلج کاملِ پائین‌تر از گردن می‌شود. او به مدت ۲۸ سال تلاش کرد تا دادگاه، حقِ مرگ آسان را برای او به رسمیت بشناسد تا او بتواند به زندگی خود پایان دهد. این فیلم همچنین روابط او را با دو زن، مورد کنکاش قرار می‌دهد: «خولیا» (با بازی بلن روئدا)، یک وکیل مدافع که خود مبتلا به سندرم کاداسیل است و از حق او برای مرگ آسان دفاع می‌کند و «رُزا» (با بازی لولا دوئنیاس) یک زن محلی، که می‌خواهد رامون را متقاعد کند که زندگی ارزش زیستن را دارد. از طریق نیروی عشق رامون، این دو زن می‌توانند به چیزهایی دست یابند که پیش از آن حتی فکرش را هم نمی‌کردند …

.

Tsotsi – 2005

نام فیلم: ساتسی

محصول: ۲۰۰۵ آفریقا جنوبی / بریتانیا

نمره IMDb: 7.2

ژانر: درام جنایی

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب / کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی بفتا

کارگردان: گوین هود

بازیگران: پریسلی چه وه نه یاگی / موتوسی ماگانو / اسرائیل ماکوئه / پرسی ماسته مه لا / جری موفوکنگ / بنی موشه / نامبیتا امپولوانا / زولا / یان رابرتز

خلاصه داستان:

ساتسی یک نام است به معنای تبهکار که به بزهکاری جوان اهل ژوهانسبورگِ آفریقا روی خودش گذاشته است. جوانی که برای گذران زندگی به کارهای خلاف روی آورده است. ساتسی در بدبختی و فلاکت بزرگ شده، مادرش از بیماری ایدز درگذشت و پدرش موجودی بی‌رحم و بد دهان بود، به همین دلیل او نیز قابلیت‌های خشونت‌باری پیدا می‌کند. یک شب ساتسی موقع سرقت اتومبیلی به طرف یک زن تیراندازی می‌کند و تازه پس از سرقت متوجه می‌شود پسر شیرخواره زن نیز بر روی صندلی عقب اتوموبیل است. ساتسی که نمی‌داند با بچه چه کند، او را به خانه می‌برد و سعی می‌کند از او مراقبت کند و تا انجا پیش می‌رود که همسایه‌اش میریام که مادری تنهاست را وا می‌دارد بچه را تر و خشک کند. با گذشت زمان ساتسی چگونگی نگه‌داشتن بچه را یاد می گیرد و حضور و وجود بچه حس انسانیتی را که زندگی خیابانی از او دریغ داشته در وجودش زنده می‌کند …

.

The Lives of Others – 2006

نام فیلم: زندگی دیگران

محصول: ۲۰۰۶ آلمان

نمره IMDb: 8.4

ژانر: درام

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار / کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی گلدن‌گلوب /برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی بفتا / کاندید جایزه «بهترین فیلم» در آکادمی بفتا

کارگردان: فلوریان هنکل / فون دونرسمارک

بازیگران: اولریش موهه / سباستیان کخ / مارتینا گدک / اولریش توکور / هربرت کنوپ / هانس-اووه باوئر / هنریک شونمان

خلاصه داستان:

«گئرد وایسلر» بازجوی ارشد اشتازی، پلیس امنیت جمهوری دمکراتیک آلمان و یکی از باورمندان به حکومت سوسیالیستی آلمان شرقی است. او مأمور زیر نظرگرفتن زندگی «گئورگ دریمن» یک کارگردان تئاتر می‌شود که مقامات ارشد نیروی امنیتی، به توصیه وزیر فرهنگ و هنر آلمان شرقی، در پی یافتن بهانه‌ای برای ایجاد محدودیت و خانه‌نشین کردن وی هستند. آن‌ها مأموریت یافتن مدرکی مبتنی بر «ناهنجاری» گئورگ دریمن را به گئرد وایسلر، بازجوی ارشد پلیس امنیتی اشتازی محول می‌کنند. تیمی ویژه از مأموران اشتازی با کارگذاری وسایل شنود در تمامی نقاط خانه گئورگ دریمن اقدام به زیر نظر گرفتن گئرد وایسلر می‌کنند. با شروع شنود و کنترل نامحسوس خانه وی، گئرد وایسلر با رازهای نهفته دربارهٔ مسائل پیرامونی گئورگ و نامزدش و همچنین مقاصد وزیر فرهنگ برای از میان بردن گئورگ دریمن و همچنین واقعیت‌های نهفته در نظام‌های دیکتاتوری روبرو می‌شود که باعث فروریختن تمامی باورهایش به سیستم فاسد حکومت پلیسی و تحول عقیدتی گسترده در عقاید و رفتارش می‌گردد …

.

The Counterfeiters – 2007

نام فیلم: جاعلان

محصول: ۲۰۰۷ اتریش و آلمان

نمره IMDb: 7.6

ژانر: درام

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار /کاندید جایزه «خرس طلایی» در فستیوال برلین

کارگردان: اشتفان روزویتسکی

بازیگران: کارل مارکویس / آگوست دیهل / دیوید اشتریسو / تیلو پروکنر

خلاصه داستان:

یک داستان واقعی از بزرگ‌ترین جعل پول تاریخ که توسط آلمان نازی به نام «عملیات برنهارد» در سال ۱۹۳۹ انجام شد. اصل ماجرا از این قرار است که حکومت آلمان نازی در اواخر دهه سی میلادی دچار مشکلات مالی شدیدی شدند که این می‌توانست باعث فروپاشی اقتصاد آن‌ها شود، اما یکی از افسران نازی به نام «برنهارد کروگر» که به «هرتسوگ» معروف بود عملیاتی را طرح‌ریزی می‌کند که بر پایه آن با دستگیری چند تن از بهترین و بزرگترین جاعلان اسناد در اروپا و فرستادن آن‌ها به یکی از کمپ‌های نازی، جعل اسکانس‌های پوند و دلار و تزریق آن‌ها به بازارهای پولی جهان در دستور کار قرار می‌گیرد. مخالفت هر کدام از جاعلان، مرگ سختی را برایش به همراه دارد. یکی از دستگیرشدگان «سالومون اسمولیانف» معروف به «سورویچ» است که از او به عنوان سلطان جعل اروپا یاد می‌کنند. سورویچ می‌پذیرد که در قبال زنده ماندن، اسکناس جعلی چاپ کند و چندان هم با این مساله مشکل ندارد؛ چرا که حفظ جان خود را از هر چیز ارجح می‌داند. از آن طرف رفیق و دوست او «آدولف بورگر» معتقد است که باید جلوی نازی‌ها ایستاد و دست به این کار که می‌تواند عواقب بسیار خطرناکی داشته باشد، نزنند …

.

Departures – 2008

نام فیلم: عزیمت‌ها

محصول: ۲۰۰۸ ژاپن

نمره IMDb: 8.1

ژانر: درام

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار

کارگردان: یوجیرو تاکیتا

بازیگران: ماساهیرو موتوکی / ریوکو هیروسوئه / تسوتومو یامازاکی

خلاصه داستان:

داستان فیلم دوره کوتاهی از زندگی یک نوازنده ویلون‌سل‌زَن را نشان می‌دهد که در حال رویارویی با شغل جدید خود است. شخصیت اصلی داستان یعنی «دایجو» وقتی از ارکستر اخراج می‌شود ناامیدترین شخص می‌شود، سردرگم در بین این که دیگر چه کاری می‌تواند بیابد که در آن استعداد داشته باشد، در حالی که کل زندگی‌اش را به یادگرفتن ویولن سل پرداخته است. اما وقتی آگهی کار را در روزنامه می‌بیند‌و وقتی وارد کار دفن و کفن انسان‌ها می‌شود با نوعی واقعیت روبه‌رو می‌شود، با نوعی درک در راهنمای مسافران (فوت‌شدگان). او مسافران (فوت‌شدگان) را به سوی آرامش ابدی هدایت می‌کند …

.

The Secret in Their Eyes – 2009

نام فیلم: راز چشمان آن‌ها (راز درون چشمهایشان)

محصول: ۲۰۰۹ آرژانتین

نمره IMDb: 8.2

ژانر:‌ درام جنایی

جوایز: برنده جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی اسکار /کاندید جایزه «بهترین فیلم خارجی زبان» در آکادمی بفتا

کارگردان: خوان خوزه کامپانلا

بازیگران: ریکاردو دارین / سولداد بیژامیل / گیژرمو فرانچلا / پابلو راگو / خاویر گودینو / ماریانو آرخنتو / کارلا کِـوِدو

خلاصه داستان:

فیلم با دیدار بنجامین (ریکاردو دارین) و ایرنه (سولداد ویامیل) آغاز می‌شود که پس از سال‌ها یکدیگر را می‌بینند. ایرنه یک قاضی است و بنجامین نیز یک بازجوی جنایی بازنشسته است. آن‌ها بیش از اندازه از دیدن یکدیگر خوشحال شده‌اند. ۲۵ سال قبل وقتی ایرنه دستیار قاضی بود و بنجامین به عنوان بازجو زیر دست او کار می‌کرد، آ‌ن‌ها درگیر یک پرونده قتل و تجاوز بی‌رحمانه شده بودند. بنجامین از صحنه‌ی جنایت، دیدن کرده بود و جسد زن مقتول، قساوت این جنایت را به خوبی نشان می‌داد‌. در رابطه با این جنایت وحشیانه دو کارگر بازداشت و محکوم شدند. اما بنجامین هرگز قانع نشد که آن‌ها گناهکارند. اکنون او به ایرنه می‌گوید که می خواهد در اوقات فراغت خودش درباره این پرونده بنویسد ‌…

.

.

.

در پایان هرچند که سایت IMDb به خودی خود ملاک و برتری خاصی از نظر ارزش‌‌گذاری نسبت به سایر سایت‌های مشابه، مجلات سینمایی، نمرات منتقدان یا حتی نمرات شخصی هر مخاطب سینما ندارد اما از آنجایی که یکی از بزرگترین سایت‌های سینمایی برای گردآوری نظرات و نمرات مخاطبین می‌باشد، در اینجا جهت نگاه بهترِ شما مخاطبین، تمامی فیلم‌های این مقاله را که در سایت IMDb ارزش‌گذاری شده‌اند به ترتیب از بالاترین نمره فهرست کرده‌ایم:

۸٫۴- The Lives of Others – 2006 (آلمان)

۸٫۲- The Secret in Their Eyes – 2009 (آرژانتین)

۸٫۱- Departures – 2008 (ژاپن)

۸٫۰- The Sea Inside – 2004 (اسپانیا)

۷٫۹- No Man’s Land – 2001 (بوسنی و هرزگوین)

۷٫۸- Crouching Tiger, Hidden Dragon – 2000 (تایوان)

۷٫۶- The Counterfeiters – 2007 (اتریش)

۷٫۶- The Barbarian Invasions – 2003 (کانادا)

۷٫۵- Nowhere in Africa – 2001 (آلمان)

۷٫۲- Tsotsi – 2005 (آفریقاجنوبی)

.

طبقه‌بندی آثار معرفی شده در این مقاله بر اساس قارّه و کشور:

– قارّه اروپا ۵ بار:

هیچ‌کجا‌ در آفریقا (آلمان)

زندگی دیگران (آلمان)

دریای درون (اسپانیا)

جاعلان (اتریش)

سرزمین هیچ‌کس (بوسنی و هرزگوین)

 

– قارّه آسیا ۲ بار

عزیمت‌ها (ژاپن)

ببر خیزان، اژدهای پنهان (تایوان)

 

– قارّه آمریکای جنوبی ۱ بار

راز درون‌چشم‌هایشان (آرژانتین)

 

– قارّه آمریکای شمالی و مرکزی ۱ بار

تهاجم بربرها (کانادا)

 

– قارّه آفریقا ۱ بار

ساتسی (آفریقاجنوبی)