دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با بیان اینکه ایران در دو زمینه داروهای نوترکیب و سل‌تراپی با استفاده از سلول‌های ایمنی عقب مانده است، گفت: محققان باید مطالعات خود را در 3 دسته سلول «کارتی سل»، «سلول‌های دندریتیک» و «سلول‌های NK» توسعه دهند.
دکتر امیرعلی حمیدیه ، سل‌تراپی را به معنی درمان بیماری‌ها با استفاده از سلول‌های ایمنی بدن دانست و افزود: امروزه یکی از پیشرفت‌هایی که در شاخه علوم پزشکی در دنیا رخ داده و نتایج اعجاب انگیزی داشته است، استفاده از سلول‌های ایمنی بدن برای درمان بیماری‌های مختلف است.
وی با بیان اینکه 40 سال قبل همه بیماران مبتلا به سرطان فوت می‌کردند، اظهار کرد: به تدریج استفاده از روش‌های شیمی‌درمانی، رادیوتراپی و جراحی برای درمان این بیماران متداول شد که استفاده از این روش‌ها موجب بهبود 30 تا 40 درصدی بیماران مبتلا به سرطان شد؛ ولی این روش‌ها به تنهایی کفایت نمی‌کرد؛ چراکه 60 تا 70 درصد مبتلایان به این بیماری فوت می‌کردند.
حمیدیه استفاده از روش پیوند سلول‌های بنیادی خون‌ساز را روش دیگری در درمان این بیماری دانست که این روش تنها برای درمان سرطان‌های خون کاربرد داشته است.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی با تاکید بر اینکه در حال حاضر طب بازساختی به سمت درمان سرطان با استفاده از سلول‌های ایمنی بدن حرکت کرده است، خاطرنشان کرد: در طول شبانه‌روز سلول‌های سرطانی زیادی در بدن تولید می‌شود؛ ولی سیستم ایمنی بدن اقدام به نابودی این سلول‌ها می‌کند.
وی با بیان اینکه در صورتی که سیستم ایمنی بدن تضعیف شود، فرد مبتلا به سرطان خواهد شد، اضافه کرد: بر این اساس محققان با دستکاری سلول‌های ایمنی بدن اقدام به درمان فرد با استفاده از این سلول‌ها خواهند کرد.
حمیدیه عنوان این روش را «سلول‌درمانی با سلول‌های ایمنی علیه سلول‌های سرطانی» عنوان کرد و یادآور شد: این روش بر خلاف روش درمانی با سلول‌های بنیادی خون‌ساز برای درمان تمام سرطان‌ها کاربرد دارد و اینکه آیا این روش اختصاصا برای درمان سرطان است، پاسخ خیر خواهد بود؛ چراکه از سلول‌های ایمنی به عنوان سلول‌های «حیات‌بخش» یاد می‌شود.
به گفته دبیر ستاد توسعه سلول‌های بنیادی معاونت علمی، از سلول‌تراپی می‌توان برای کنترل بیماری‌های صعب‌العلاج چون MS، لوپوس و ایدز بهره برد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر سل‌تراپی یکی از بهترین چشم اندازها را در علم سلول‌های بنیادی دارد، خاطرنشان کرد: ایجاد صنعت درمان بیماری‌های صعب‌العلاج با استفاده از سلول‌های ایمنی نیاز به سرمایه‌گذاری‌های عظیمی دارد.
حمیدیه به وضعیت مطالعات سلول‌تراپی با استفاده از سلول‌های ایمنی در کشور اشاره کرد و گفت: در حال حاضر محققان دنیا در زمینه 3 دسته سلول «کارتی سل»، «سلول‌های دندریتیک» و «سلول‌های NK» مطالعات وسیعی را آغاز کرده‌اند؛ در حالی که در ایران هنوز به آن پرداخته نشده است.
به گفته وی، کارتی سل‌ها یا لنفوسیت T از انواع سلول‌های سیستم ایمنی بدن هستند که به دلیل آنکه به طور مستقیم به سلول‌های آلوده به ویروس و سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند، به آن سلول‌های کشنده نیز می‌گویند.
سلول‌های دندریتیک (Dendritic cells) از انواع سلول‌های عرضه کننده آنتی‌ژن و همچنین به عنوان سلول‌های فرعی در دستگاه ایمنی هستند.
سلول‌های کشنده طبیعی NK Natural killer cell)) لنفوسیت‌هایی از سیستم ایمنی بدن هستند که در ایمنی سلولی و ایمنی ذاتی (Innate immune system) دخیل هستند. این سلول‌ها جزء سیستم ایمنی ذاتی بدن به شمار می‌روند.
دبیر ستاد توسعه علوم و فناوری‌های سلول‌های بنیادی معاونت علمی ادامه داد: در زمانی صنایع دارویی سالانه داروهای زیادی تولید می‌کردند که به تدریج به سمت تولید داروهای نوترکیب حرکت کرده‌اند و در حال حاضر تولید نسل سوم داروها را که شامل محصولاتی بر پایه سلول است، در دستور کار دارند.
حمیدیه در عین حال با ابراز تاسف از اینکه ایران در دو زمینه تولید داروهای نوترکیب و محصولات بر پایه سلول عقب مانده است، اظهار کرد: در دنیا از سال 2010 سل‌تراپی با استفاده از سلول‌های ایمنی آغاز شده است و ما در حال عقب ماندن از دنیا در این زمینه هستیم.
