چهارمین گزارش سه‌ماهه اجرای برجام از سوی وزارت امور خارجه کشورمان دوشنبه شب به کمیسیون سیاست خارجی و امنیت ملی مجلس ارایه شد.
بر اساس گزارش وزارت خارجه که مربوط به فعالیت‌های انجام شده در چارچوب برجام است در رابطه را فعالیت‌های راکتور آب سنگین اراک و بازطراحی راکتور اعلام شده است که “طراحی پایه راکتور بازطراحی شده توسط متخصصان سازمان انرژی اتمی ایران تکمیل شده است”.
هم‌چنین این گزارش می‌افزاید که “مذاکره با چین برای انعقاد قرارداد بازطراحی مفهمومی به مراحل پایانی رسیده است و مذاکره بر سر تعیین نوع سوخت راکتور ادامه دارد.
هم‌چنین این گزارش اعلام می‌کند که علاوه بر صادرات مازاد بر 130 تن از دخایر آب سنگین ایران، صادرات محصولات جانبی آب سنگین آغاز شده است.
گزارش وزارت خارجه تایید می‌کند که تعهدات مربوط به بال دیگر فردو طبق پاراگراف‌های 47-2 و 48-2 که یک سال زمان برای اجرای این تعهد فرصت بود در موعد مقرر انجام شده است. اقدامات مربوط به بال مورد اشاره در فردو مبتنی بر جمع‌آوری کلیه زیرساخت سانتریفیوژها در این بال است.
هم‌چنین این گزارش تایید می‌کند که 130 تن اورانیوم طبیعی در ازای 38 تن آب سنگینی که به روسیه فروخته شد، خریداری شده است و مجوز این خرید از سوی کانال خرید برجام صادر شده است.
ایران پیش از این در چارچوب برجام بیش از 200 تن مواد از قزاقستان وارد کرده بود.
این گزارش با اشاره به اختلاف‌نظر ایران و 1+5 بر سر محاسبه رسوبات اورانیوم غنی‌شده اعلام کرده است که “بر اساس دو مصوبه کمیسیون مشترک برجام میان ایران و 1+5 نسبت به شرایط عدم محاسبه میزان صفحات سوخت پرتو داده شده و نیز رسوبات موجود در کارخانه تولید سوخت غنی‌شده اصفهان (EUPP) در زمره 300 کیلو ذخایر مواد غنی‌شده ایران توافق شد.
بر اساس این گزارش، بیش از 110 کیلو فضای جدید غنی‌سازی برای تولید مواد غنی‌شده ایجاد شده است.
به گزارش ایسنا، در عین حال گزارش وزارت خارجه به این مساله که این میزان فضای جدید برای غنی‌سازی باید با چه غنایی باشد، اشاره نکرده است.
وزارت خارجه هم‌چنین اعلام کرده است که ماشین IR-8 پس از رفع موانع و آماده‌سازی ماشین از ابتدای بهمن‌ماه آغاز خواهد شد.
این گزارش در بخش مربوط به لغو تحریم‌ها تاکید کرده است که ” تعداد 12 حساب بانکی در آلمان، ایتالیا، ژاپن، ترکیه، امارات، سوییس، چین و نیز شعب خارجی سه بانک ایرانی، برای واریز وجوه حاصل از صادرات محموله‌های نفتی، فعال شده است.”
هم‌چنین با توجه به عدم تعامل بانک‌های بزرگ اروپایی با ایران پس از برجام، گزارش اخیر وزارت خارجه تایید کرده است که اخیرا دویچه بانک آلمان انتقال مبالغ نفتی ایران و بانک RBS انگلستان نیز نقل و انتقال وجوه برای شرکت نفت ایران و نیکو را آغاز کرده است.
هم‌چنین بر اساس گزارش اخیر وزارت خارجه، به دنبال اجرایی شدن برجام، 143 فروند از کشتی‌های شرکت کشتیرانی ایران و 74 فروند از نفتکش‌های شرکت ملی نفتکش، از فهرست تحریم‌های آمریکا خارج شد و به طور کلی تمامی مشکلات تحریمی شرکت کشتیرانی ایران و شرکت ملی نفتکش مرتفع شده است.
هم‌چنین یکی از مهم‌ترین اقدامات انجام شده در سه ماه گذشته که در چهارمین گزارش وزارت خارجه به آن اشاره شده است، اصلاح دو راهنمای اجرایی اوفک درباره شرایط ناشی از بازگشت احتمالی تحریم‌ها (Snapback) است. بر اساس دو راهنمای ارایه شده از سوی اوفک، در صورت بازگشت تحریم‌ها به منظور کاهش زیان‌های احتمالی به طرف ایرانی فرصت 6 ماهه برای خاتمه فعالیت‌های تجاری داده شده است. هم‌چنین امکان بازپرداخت اقساط واوم‌های دریافتی طبق برنامه زمانی توافق در قرارداد منعقد شده وجود دارد.
گزارش وزارت خارجه در بخشی دیگر نسبت به شعارهای تبلیغاتی دونالد ترامپ علیه برجام و تاثیر روانی آن بر روند اجرای برجام ابراز نگرانی کرده است. وزارت خارجه شرایط ناشی از شعارهای ترامپ علیه برجام را موجب بروز بلاتکلیفی و نگرانی درباره آینده برجام در میان تعدادی از شرکت‌های خارجی متمایل به همکاری اقتصادی با ایران شده است. با این حال وزارت خارجه از قضاوت زودهنگام درباره رویکرد رییس‌جمهور جدید آمریکا در قبال برجام خودداری و اعلام کرده است که برای هر سناریو احتمالی آمادگی کامل دارد.
