رفتار تدافعی: چرا دفاعی میشویم و چگونه میتوانیم آن را کنترل کنیم؟
درک ریشههای رفتار دفاعی و راهکارهای عملی برای ارتباطات سالمتر

رفتار تدافعی (Defensiveness) یک مکانیسم دفاعی ناسازگار (Maladaptive Defense Mechanism) در پاسخ به بازخوردی است که شما آن را انتقادی تلقی میکنید. میل شدیدی برای محافظت از خود وجود دارد وقتی احساس آزردگی، شرم، غم یا خشم میکنید. به جای باز بودن به خودشناسی (Self-Reflection) و گفتگوی سالم، ممکن است واکنش تند نشان دهید، طعنهآمیز باشید، به کسی سکوت اختیار کنید، یا در مقابل انتقادی باشید.
چرا من اینقدر دفاعی هستم؟
واکنشهای دفاعی هدف محافظت از شما در برابر احساسات آزردگی یا احساس شرم را دارند. این مکانیسم دفاعی ممکن است از تجربیات اولیه دوران کودکی ایجاد شده باشد، زمانی که ممکن است سبک فرزندپروری سخت، سوءاستفاده یا غفلت را تجربه کرده باشید. این همچنین میتواند ناشی از طرد شدن توسط همسالان یا قلدری، یا تجربه سوءاستفاده خودشیفته (Narcissistic Abuse) در یک رابطه عاشقانه باشد. این تجربیات میتوانند منجر به عزت نفس پایین (Low Self-Esteem) شوند و نیاز به محافظت از خود در برابر آسیب بیشتر ایجاد کنند.
هدف (چه متوجه آن باشید یا نه) اجتناب از مواجهه با هر چیزی است که شبیه حمله به هوش، شخصیت، سبک زندگی یا تصمیمات شما باشد. ممکن است صراحتاً بازخوردی که دریافت میکنید را انکار کنید، به صورت تکانشی تصمیمات خود را توجیه کنید، یا برای رفتار خود بهانه بیاورید. همچنین ممکن است توجه را به نقصهای شخص دیگر معطوف کنید، با برخی «چه میشود اگر…» (What About-isms)، به طوری که در نتیجه در آن لحظه احساس بهتری نسبت به خود داشته باشید.
در حالی که رفتارهای دفاعی ممکن است به شما کمک کنند در کوتاهمدت احساس بهتری داشته باشید، در بلندمدت به طور کلی منجر به رنج کشیدن روابط شما و احساس بدتر شما میشوند.
همانطور که نقصهای شخص دیگر را برای اجتناب از احساس مورد حمله قرار گرفتن اشاره میکنید، در نهایت شخص دیگر را نیز دفاعی میکنید. این منجر به یک چرخه معیوب از رفتار دفاعی رفت و برگشتی میشود که هیچ یک از شما پیشبینی نکرده بودید (یا احتمالاً حتی درک نمیکنید).
نشانههای رفتار تدافعی
آیا مطمئن نیستید که آیا در رفتار دفاعی مشارکت داشتهاید؟ رفتار تدافعی میتواند وقتی از درون میآید، تشخیص آن دشوار باشد. بیایید نگاهی به برخی از نشانههای رایج بیندازیم که ممکن است به روش دفاعی عمل کنید.
وقتی احساس میکنید مورد انتقاد قرار گرفتهاید، آیا به هر یک از رفتارهای زیر مشغول میشوید؟ لیست را بخوانید و ببینید آیا هر کدام با شما همخوانی دارد:
- گوش دادن به شخص دیگر را متوقف میکنید و مکالمه را پایان میدهید
- دور میشوید، تلفن را قطع میکنید، در را محکم میبندید
- در مورد هر چیزی که در موردش مورد انتقاد قرار میگیرید بهانه میآورید
- شخص دیگر را برای آنچه در موردش شما را انتقاد میکند سرزنش میکنید
- شخص دیگر را متهم میکنید که همان کار را انجام داده است
- سعی میکنید اقدامات خود را توجیه کنید
- چیزهای گذشته را که شخص دیگر اشتباه انجام داده مطرح میکنید و از صحبت در مورد موضوع فعلی اجتناب میکنید
- به شخص دیگر میگویید که نباید به روشی که انجام میدهند احساس کنند
علل رفتار تدافعی
اگر شروع به تشخیص رفتار تدافعی در خود کردهاید، ممکن است تعجب کنید که چرا شروع شد، چه چیزی آن را ایجاد کرد، و چه چیزی ممکن است زیربنای آن باشد.
رفتار تدافعی ممکن است ریشه در طبیعت و پرورش داشته باشد:
۱. خلق و خو (Temperament)
همه با خلق و خویی متولد میشوند که از ژنتیک ما مشتق شده است، و در چند ماه اول زندگی، نشان خواهید داد که چقدر حساس، محتاط، برونگرا، محتاط، ترسو، تکانشی، واکنشگر، پرانرژی یا سازگار هستید.
به عنوان مثال، ممکن است آرام کردن شما دشوارتر باشد و نیاز به آرامش بیشتری نسبت به سایر نوزادان داشته باشید. ممکن است به لحن صدا و حالات چهره حساس باشید و به طور کلی احساسات منفی بیشتری را تجربه کنید.
۲. رفتار آموخته شده (Learned Behavior)
رفتار تدافعی همچنین میتواند چیزی باشد که از مشاهده والدین، مربی یا همسالان، به عنوان راهی برای ارتباط با دیگران یاد میگیرید. این نوع پاسخ ناسازگار همچنین میتواند از تجربه شخصی نیز آموخته شود.
به عنوان مثال، میتواند یک واکنش زانو-جرک (Knee-Jerk Reaction) در پاسخ به استرس در محیط شما باشد که هنوز برای مدیریت آن مجهز نیستید، و آن رفتار توسط آسودگی که پس از واکنش دفاعی گفته شده که به شما خدمت کرد تا از مواجهه با اشتباهات یا ضعفهای خود محافظت کنید، تقویت میشود.
۳. زمینه اجتماعی (Social Context)
به خاطر داشته باشید که رفتار تدافعی راهی برای ارتباط با جهان است که معمولاً ریشه در تجربیات زندگی یا زمینه اجتماعی دارد. در زیر برخی از علل یا منشأهای روانی-اجتماعی معمول بودن دفاعی آورده شده است:
- واکنش به احساس ناامنی یا ترس. به عنوان مثال، اگر در کودکی مورد قلدری قرار گرفتهاید، ممکن است خودتان به قلدر تبدیل شوید تا در لحظه با ایجاد توهم امنیت احساس قدرتمندتری داشته باشید
- واکنش به تروما یا سوءاستفاده اولیه دوران کودکی (Early Childhood Trauma or Abuse). یک بار دیگر، بودن دفاعی راهی برای احساس کنترل و قدرت بیشتر است
- واکنش به اضطراب یا ناتوانی در قاطع بودن. اگر فاقد مهارتهای ارتباط به روش قاطع (Assertive) هستید، یا از نظر اجتماعی احساس اضطراب میکنید، این ممکن است به رفتار دفاعی ترجمه شود
- واکنش به شرم یا گناه. اگر در مورد چیزی احساس گناه میکنید و شخص دیگری موضوع مرتبطی را مطرح میکند، ممکن است به روش دفاعی پاسخ دهید
- واکنش به پنهان کردن حقیقت. ممکن است دفاعی شوید اگر سعی میکنید حقیقت را در مورد چیزی پنهان کنید یا دروغ بگویید
- واکنش به حملات به شخصیت یا رفتار شما. اگر احساس میکنید که باید اقداماتی را که انجام دادهاید یا جنبهای از شخصیت خود را توجیه کنید، ممکن است به روش دفاعی پاسخ دهید
- واکنش به احساس ناتوانی برای تغییر. اگر کسی بخشی از شما را اشاره کند که میخواهید تغییر دهید اما در مورد آن احساس ناتوانی میکنید، ممکن است به روش دفاعی پاسخ دهید
- علامت یک اختلال سلامت روان. گاهی اوقات، رفتار تدافعی بخشی از یک مشکل سلامت روان بزرگتر مانند اختلال شخصیت (Personality Disorder)، اختلال خوردن (Eating Disorder) و غیره است
به طور کلی، بودن دفاعی معمولاً نتیجه علل بیولوژیکی و روانی-اجتماعی است.
انواع رفتار تدافعی
حالا که در مورد نشانههای بودن دفاعی میدانید، ممکن است همچنین تعجب کنید که آیا انواع مختلفی از رفتار تدافعی وجود دارد.
در واقع، تعدادی از سبکهای مختلف بودن دفاعی وجود دارد. ببینید آیا هر یک از انواع زیر رفتار تدافعی با شما همخوانی دارد:
۱. حمله شخصی (Ad Hominem Attack)
حمله به شخص دیگر به نوعی برای بیاعتبار کردن آنها.
۲. مطرح کردن گذشته (Bringing Up the Past)
یادآوری به شخص دیگر از زمانی که در گذشته اشتباه کرده است.
۳. سکوت اختیار کردن (Silent Treatment)
صحبت نکردن با کسی به منظور انتقام گرفتن از آنها برای انتقاد از شما.
۴. گسلایتینگ (Gaslighting)
وادار کردن شخص دیگر به زیر سؤال بردن سلامت عقل یا حافظه خود با انکار انجام کارها یا دروغ گفتن در مورد انجام کارها. این معمولاً شامل القا این است که شخص دیگر غیرمنطقی است یا به وضوح فکر نمیکند.
۵. سرزنش/پرخاشگری (Blaming/Aggression)
انتقال سرزنش به شخص دیگر برای هر چیزی که در موردش مورد انتقاد قرار میگیرید.
۶. خشم درستکارانه (Righteous Indignation)
رفتار کردن به گونهای که گویی نباید به دلیلی در این موضوع از شما سؤال شود (مثلاً گفتن اینکه سخت کار میکنید و این بهانهای برای گذراندن وقت با خانواده نیست).
۷. قربانی بیگناه (Innocent Victim)
موافقت با انتقاد اما سپس گریه کردن و سرزنش خود به منظور وادار کردن شخص دیگر به احساس گناه و برانگیختن همدردی (و جلوگیری از انتقادهای بیشتر).
تأثیر رفتار تدافعی
اگر مشکلی با دفاعی شدن دارید، پس میدانید که میتواند تأثیر منفی بر زندگی شما داشته باشد. شاید احساس میکنید گیر کردهاید و نمیتوانید رفتار دفاعی خود را تغییر دهید، حتی اگر در بلندمدت احساس بدتری به شما میدهد.
در زیر برخی از تأثیرات منفی که عمل کردن دفاعی میتواند بر زندگی شما داشته باشد آورده شده است:
- وقتی به پاسخ خود فکر میکنید، جمع میشوید. میدانید که گاهی اوقات بیش از حد واکنش نشان میدهید یا خاموش میشوید اما به نظر نمیرسد بتوانید الگو را متوقف کنید
- به روشی رفتار نمیکنید که با شخصی که میخواهید باشید یا آنچه فکر میکردید زندگی شما خواهد شد همسو باشد
- در نهایت باعث میشوید افراد دیگر بدون قصد احساس بدی داشته باشند و این باعث میشود حتی بدتر احساس کنید
- موقعیتها را پرتنشتر و خصمانهتر از آنچه لازم است میکنید و به نظر میرسد همه چیز به بحث یا دعوا تبدیل میشود
- در نهایت احساس میکنید مانند یک طرد شده هستید و با هیچ کس جا نمیافتید، مهم نیست کجا بروید
- مشکلات هرگز حل نمیشوند؛ بلکه، فقط به نظر میرسد که همان مسائل را بازخوانی میکنید
- با گذشت زمان، حسن نیت و همدلی شما نسبت به دیگران فرسوده شده است، و شفقت آنها نسبت به شما نیز ممکن است خشک شده باشد
- در موقعیتهای بنبست (Stonewalling)، سکوت اختیار کردن، یا منفعل-پرخاشگر (Passive-Aggressive) بودن قرار میگیرید
- به طور کلی، بیشتر اوقات احساس منفی میکنید و توانایی خود را برای دیدن مثبت در هر چیزی در زندگی خود از دست دادهاید. ممکن است جهان را به عنوان یک مکان خصمانه ببینید
چگونه کمتر دفاعی باشیم؟
آیا تعجب میکنید چگونه کمتر دفاعی باشید؟ تعدادی استراتژی و تکنیک مقابله وجود دارد که میتوانید به کار ببرید تا به شما کمک کند احساس دفاعی کمتری داشته باشید، که منجر به رفتار کردن شما به روش کمتر دفاعی میشود. در زیر چند ایده برای شروع شما در مسیری به سوی بودن کمتر دفاعی آورده شده است.
۱. از رفتار تدافعی خود آگاه شوید
اولین قدم برای متوقف کردن رفتار دفاعی شما در واقع آگاه شدن از زمانی است که در حال اتفاق افتادن است. اجتناب از مواجهه با رفتار خود یا تصدیق اینکه به روش دفاعی رفتار میکنید آسان است.
به جای آن، سعی کنید در لحظه به نحوه احساس خود و نحوه واکنش به دیگران توجه کنید. همچنین میتوانید در پایان هر روز در مورد احساسات خود یادداشتبرداری کنید و کاوش کنید که موقعیتهای مختلف چگونه باعث شدند احساس کنید یا چگونه واکنش نشان دادید.
مهم است که احساساتی را که زیربنای واکنشهای شما هستند در نظر بگیرید. ممکن است تشخیص ندهید که در واقع آزرده، عصبانی، غمگین، شرمنده یا احساس تحقیر میکنید وقتی به صورت دفاعی واکنش نشان میدهید.
۲. احساسات خود را تأیید کنید (Validate)
وقتی شروع به متوجه شدن زمانی کردید که دفاعی میشوید، مهم است که شروع به تأیید احساسات خود کنید وقتی مورد انتقاد قرار میگیرید. عمل ساده تصدیق اینکه احساس آزردگی، نگرانی، شرمندگی، ترس یا ناامنی میکنید میتواند به خنثی کردن وضعیت کمک کند.
به جای احساس بدتر در مورد داشتن این احساسات، سعی کنید مشکل را ترکیب نکنید. به جای آن، احساسات را تصدیق کنید تا بیش از حد بر آنها متمرکز نشوید.
۳. از عمل کردن بر اساس احساسات خود اجتناب کنید
همانطور که احساسات آزردگی یا احساس شرمندگی خود را تأیید میکنید و شفقت نسبت به خود برای نحوه احساس خود نشان میدهید، همچنین میتوانید این واقعیت را تصدیق کنید که لازم نیست بر اساس تکانه واکنش دفاعی عمل کنید.
در حالی که ممکن است منطقی به نظر برسد که احساس دفاعی میکنید، این به این معنی نیست که لزوماً باید اقدام کنید. به جای آن، میتوانید به خود شفقت نشان دهید برای نحوه احساس خود، و تشخیص دهید که همه هر از گاهی این احساس را دارند.
۴. انتخاب کنید که خود را با ارزشهای خود همسو کنید
آیا عمل کردن دفاعی با نحوهای که میخواهید به عنوان یک شخص باشید همسو است؟ اگر نه، زمان آن است که واضح شوید در مورد نحوه رفتار خود. وقتی احساس میکنید که دارید دفاعی میشوید، بهترین نسخه خود چگونه با وضعیت برخورد میکرد؟ اگر در مورد این مطمئن نیستید، از دفترچه یادداشت خود برای نوشتن لیستی از کارهایی که میتوانید در لحظه به جای عمل کردن بر اساس احساسات دفاعی خود انجام دهید استفاده کنید.
۵. پیشبینی کنید چه زمانی احتمال دارد دفاعی شوید
آیا ایده خوبی از زمانی دارید که به احتمال زیاد دفاعی میشوید؟ شاید در اطراف شخص خاصی یا در موقعیت خاصی باشد. بهترین کاری که میتوانید انجام دهید ساختن لیستی از موقعیتهایی است که احتمال بیشتری دارد باعث شوند دفاعی شوید.
احساس غافلگیری یا شگفتزده شدن توسط کسی میتواند احتمال اینکه به صورت دفاعی واکنش نشان دهید را بیشتر کند. بنابراین، اگر بتوانید پیشبینی کنید چه زمانی احتمال بیشتری دارد اتفاق بیفتد، میتوانید برنامهریزی کنید که چگونه به خود شفقت نشان دهید و همچنین چگونه میخواهید واکنش نشان دهید.
همانطور که از الگوهای خود آگاهتر میشوید، تشخیص زمانی که احتمال دارد عقبنشینی داشته باشید و از قبل برنامهریزی کنید که چگونه واکنش نشان خواهید داد آسانتر خواهد بود.
۶. عزت نفس خود را تقویت کنید
اگر مسائل خاص یا زمینههای خاصی از زندگی شما وجود دارد که در مورد آنها احتمال بیشتری دارد دفاعی شوید، ممکن است مفید باشد کارهایی انجام دهید که باعث شود احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید یا عزت نفس خود را تقویت کنید.
به عنوان مثال، اگر وقتی کسی سلامت جسمانی شما را مطرح میکند احساس بدی دارید، ممکن است احساس اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید اگر قبلاً بدانید که همه کاری که ممکن است برای سالمترین نسخه خود بودن انجام میدهید.
۷. مسئولیت بپذیرید
به جای واکنش فوری به احساسات آزردگی یا احساس مورد انتقاد قرار گرفتن، میتوانید سعی کنید مسئولیت هر بخشی را که ممکن است در موقعیت مسئول باشید بپذیرید.
به عنوان مثال، اگر از شما خواسته شد کاری انجام دهید و انجام ندادید، میتوانید با گفتن «حق با شماست، باید آن را انجام میدادم. عذرخواهی میکنم» پاسخ دهید.
تصدیق اینکه نقشی در مشکل بازی میکنید به خنثی کردن وضعیت کمک میکند و به شما اجازه میدهد با شخص دیگر برای حل مسئله همکاری کنید.
۸. مهارتهای ارتباطی خود را بهبود دهید
راه دیگر برای مدیریت رفتار تدافعی بهبود مهارتهای ارتباطی شما است. اگر موضوع خاصی را میدانید که همیشه باعث میشود احساس آزردگی یا عصبانیت کنید، قابل قبول است که به شخص دیگر بگویید که نمیخواهید در مورد آن بحث کنید مگر اینکه هدف یافتن راهحل باشد.
ادامه دادن به بازخوانی مشکلات به خاطر بحث کردن ارتباط مؤثر نیست. برای بهتر شدن در ارتباط، سعی کنید ابتدا در موقعیتهای کمخطر تمرین کنید یا تصور کنید که چگونه میخواهید قبل از اینکه موقعیت رخ دهد ارتباط برقرار کنید.
تصور کنید که در حین بحث در مورد یک مشکل آرام و جمع و جور میمانید، به جای واکنش دفاعی.
۹. یک درمانگر ببینید
اگر با رفتار تدافعی دست و پنجه نرم میکنید و به نظر نمیرسد بتوانید به تنهایی کنترل آن را به دست آورید، ممکن است بخواهید در درمان یا مشاوره سرمایهگذاری کنید تا روی مسئله کار کنید. این میتواند به ویژه مفید باشد اگر رفتار تدافعی را در رابطه خود تجربه میکنید.
در واقع، میتوانید حتی در مشاوره زوجها (Couples Counseling) شرکت کنید تا روی ارتباطات خود به عنوان یک زوج کار کنید.
چگونه از خود دفاع کنم بدون اینکه دفاعی باشم؟
دفاع از خود و دفاعی بودن دو روی متفاوت یک سکه هستند. وقتی کسی نسبت به شما آزاردهنده است، باید مرزهای سالم (Healthy Boundaries) تعیین کنید و بله، از خود دفاع کنید. تفاوت در این است که آیا واکنش شما سازگار (Adaptive) یا ناسازگار است.
باز بودن به بازخورد برای توانایی ما برای رشد به عنوان یک شخص و داشتن روابط سالم مهم است. به جای داشتن یک واکنش دفاعی زانو-جرک، میتوانید یک مکالمه با ذهن باز داشته باشید، زمینههایی را که میتوانید بهبود دهید تصدیق کنید، و در صورت نیاز عذرخواهی کنید.
اگر بازخوردی که دریافت میکنید نادرست، بدخواهانه یا توهینآمیز است، باید ارتباط برقرار کنید که چگونه باعث شد احساس کنید، و درخواست کنید که راه متفاوتی برای ارتباط شکایات آینده پیدا کنند.
در زیر برخی از راههایی که میتوانید به روش سالم از خود دفاع کنید آورده شده است:
۱. به شخص دیگر بگویید نظرات آنها چگونه باعث میشود احساس کنید
به عنوان مثال، «وقتی میگویید من هرگز این کار را نمیکنم یا همیشه آن کار را میکنم، احساسات من جریحهدار میشود».
۲. قاطعانه ارتباط برقرار کنید و درخواست احترام کنید
هر چه شکایت باشد، میتوانید درخواست کنید که به روش سازندهتری داده شود. به عنوان مثال، «میتوانید از استفاده از کلمات اغراقآمیز یا دراماتیک خودداری کنید و نمونههای خاص ارائه دهید؟»
۳. روی موضوع بمانید و درباره راهحلها بحث کنید
مکالمه را بر روی مشکل متمرکز نگه دارید به جای اینکه توسط گذشته یا چالشهای دیگر نامرتبط منحرف شوید.
۴. فاصله ایجاد کنید
اگر رابطه خاصی است که باعث میشود احساس دفاعی کنید، و نحوه ارتباط آنها با شما پس از درخواست قاطعانه تغییر، خصمانه یا نامناسب باقی میماند، ممکن است نیاز به در نظر گرفتن ایجاد فاصله از آن رابطه داشته باشید.
چگونه جلوی دفاعی شدن دیگران را بگیریم؟
ما زیاد در مورد اینکه چه کاری انجام دهید اگر دفاعی هستید و چگونه کمتر دفاعی باشید صحبت کردیم. از طرف دیگر، ممکن است بخواهید بدانید چگونه جلوی واکنش دفاعی افراد دیگر را بگیرید.
اگر متوجه میشوید که افراد دیگر اطراف شما به روش دفاعی واکنش نشان میدهند، میتواند این باشد که رفتار شما این واکنشهای دفاعی را تحریک میکند. در آن صورت، مهم است که مزیت نزدیک شدن به موقعیتها به عنوان مشکلاتی که باید حل شوند به جای بحثهایی که باید انجام شوند را تشخیص دهید.
در حالی که درست است که هر فرد مسئول احساسات و واکنشهای خود است، نحوه انتخاب شما برای ارتباط همچنین میتواند صحنه را برای نحوه واکنش آنها تنظیم کند.
توانایی ارائه همدلی (Empathy) و احترام به اطرافیان شما نیز راه طولانی برای اجتناب از تله رفتار تدافعی متقابل (Reciprocal Defensiveness) خواهد داشت. بیایید نگاهی به برخی از راهها برای جلوگیری از رفتار دفاعی در اطرافیان خود بیندازیم.
۱. درخواست کنید، انتقاد نکنید
به جای شروع با انتقاد، به جای آن سعی کنید آنچه را که میخواهید به شکل یک درخواست قاب کنید. این کار را با بیان چیز مثبتی که از شخص دیگر نیاز دارید انجام دهید.
به عنوان مثال، اگر میخواهید همسرتان در خانه کمک کند، این جمله را نمیگویید: «شما هرگز هیچ کاری برای تمیز کردن اینجا انجام نمیدهید». به جای آن، یک درخواست خاص میکنید: «میتوانید لطفاً با بیرون بردن زباله روز سهشنبه به من کمک کنید؟» یا «میتوانید با جاروبرقی کردن فرشها روز شنبه به من کمک کنید؟»
در یک مورد، به نظر میرسد که فقط میخواهید شکایت کنید. در مورد دیگر، یک هدف واضح برای ارتباط شما و یک راه آسان برای شخص دیگر برای رعایت وجود دارد. اگر میخواهید خطر دفاعی شدن شخص دیگر را بیشتر کاهش دهید، چیزی به انتهای درخواست خود اضافه کنید مانند «کمک بزرگی به من خواهد بود» یا «واقعاً از کمک قدردانی میکنم».
۲. سعی نکنید شخص دیگر را کنترل کنید
اگر سعی میکنید شخص دیگر را کنترل کنید، این احتمالاً منجر به یک واکنش دفاعی میشود. به یاد داشته باشید که شما مسئول رفتار خود و واکنشهای خود هستید؛ شخص دیگر نیاز ندارد به روش خاصی رفتار کند تا باعث شود احساس بهتری داشته باشید.
این میتواند به ویژه مشکلساز باشد اگر احساس میکنید که به شخص دیگر «کمک» میکنید و نمیتوانید درک کنید چرا آنها دفاعی خواهند بود.
مگر اینکه رفتار آنها مستقیماً بر زندگی شما تأثیر بگذارد، مهم است که به افراد دیگر آزادی انتخاب مسیر خود در زندگی را بدهید.
۳. شکستهای خود را تصدیق کنید
اگر مایل نیستید اعتراف کنید که ممکن است اشتباه کرده باشید، و به گونهای رفتار میکنید که گویی در ارتباط خود برتر هستید، این ممکن است ارتباط دفاعی را از افراد اطراف شما برانگیزد.
مهمتر از همه، مهم است که از شکستهای خود آگاه باشید و آنها را تصدیق کنید. این نه تنها باعث میشود دوستداشتنیتر و فروتنتر به نظر برسید، بلکه دفاعهای شخص دیگری که احساس میکند برای مشکلات خود مورد حمله قرار گرفته است را از بین میبرد.
تصدیق اینکه همه مشکل دارند مطمئنترین مسیر به سوی ارتباط بهتر است.
۴. از قضاوت اجتناب کنید
به جای قضاوت کردن، به جای آن آنچه را که میخواهید بحث کنید به روش خنثی توصیف کنید.
به عنوان مثال، اگر همسایه شما موسیقی بلند پخش میکند، درخواست کنید که موسیقی کم شود به جای ارائه قضاوت در مورد آنچه همسایه انجام میدهد. ارتباط مستقیم همیشه بهتر از نگرش قضاوتی دریافت خواهد شد.
۵. نگرانی و همدلی ابراز کنید
نشان دادن همدلی و نگرانی نسبت به کسی که به روش دفاعی پاسخ میدهد بهتر از دفاعی بودن خودتان است. همانطور که یاد گرفتید، دفاعی بودن نتیجه احساس شرمندگی، آزردگی، گناه، مورد حمله قرار گرفتن و غیره است.
اگر فردی این احساس را دارد، پاسخ دادن با انتقاد بیشتر احتمالاً فقط به بنبست یا بحث ختم میشود. به جای آن، همدلی و نگرانی برای موقعیتی که شخص دیگر تجربه میکند نشان دهید. دلیلی وجود دارد که چرا آن را «خلع سلاح کردن» (Disarming) کسی با جذابیت خود مینامند.
۶. حلکننده مسئله باشید
به جای نزدیک شدن به موقعیتها با موضع مبارزهجویانه (Combative Stance)، خود و شخص دیگر را به عنوان اتخاذ یک رویکرد تحقیقاتی (Investigative Approach) در نظر بگیرید. همه دیدگاهها را در نظر بگیرید و وزن کنید و سعی کنید با هم به راهحلی برای مشکل برسید.
اگر بر حل یک مشکل متمرکز هستید، به جای بحث کردن با یا حمله به شخص دیگر، این به خنثی کردن هر تنش و تمرکز بر راهحلها کمک خواهد کرد.
چگونه به یک فرد دفاعی پاسخ دهیم؟
باید چه کاری انجام دهید اگر، علیرغم بهترین رفتار شما، شخص دیگر به روش دفاعی پاسخ میدهد؟ در زیر چند نکته در مورد نحوه مقابله و خنثی کردن این وضعیت وقتی با یک فرد دفاعی مواجه هستید آورده شده است:
- رفتار تدافعی شخص دیگر را نادیده بگیرید و بر حل مسئله و ارتباط خوب تمرکز کنید حتی اگر سخت به نظر برسد
- حتی اگر احساس میکنید میخواهید در مقابل دفاعی شوید آرام بمانید (زیرا این هیچ چیز را حل نخواهد کرد)
- چیزی پیدا کنید که بتوانید قبل از تلاش برای حل مسئله بر آن توافق کنید تا بر روی زمین مشترک شروع کنید
رفتار تدافعی یک واکنش طبیعی اما اغلب مضر به انتقاد یا بازخورد است. درک ریشههای این رفتار – چه از تجربیات دوران کودکی، چه از خلق و خوی طبیعی، یا چه از زمینههای اجتماعی – میتواند به ما کمک کند تا آن را بهتر مدیریت کنیم.
با افزایش آگاهی از الگوهای دفاعی خود، تأیید احساسات، بهبود مهارتهای ارتباطی و در صورت نیاز جستجوی کمک حرفهای، میتوانیم روابط سالمتر و ارتباطات مؤثرتری داشته باشیم. همچنین مهم است که یاد بگیریم چگونه از خود دفاع کنیم بدون اینکه دفاعی باشیم، و چگونه با دیگران به روشی ارتباط برقرار کنیم که رفتار دفاعی را تحریک نکند.
در نهایت، هدف ایجاد محیطی است که در آن بازخورد سازنده میتواند به طور باز مبادله شود، مشکلات با همکاری حل شوند، و روابط بر اساس احترام متقابل و درک ساخته شوند.



