احساس سرما دائمی: ۱۱ علت و راهکارهای درمانی

عدم تحمل سرما (Cold Intolerance) به معنای حساسیت بیشتر شما نسبت به دماهای سرد در مقایسه با دیگران است. دلایل احساس سرما ممکن است نشان‌دهنده بیماری‌های زمینه‌ای مانند کم‌خونی (Anemia)، کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism) یا گردش خون ضعیف باشد.

همچنین ممکن است به راحتی احساس سرما کنید اگر کم‌آب شده باشید، خواب کافی نداشته باشید یا وزن بدن پایینی داشته باشید. توجه این مطلب جهت افزایش آگاهی هست و برای هر اقدامی با پزشک مشورت کنید.

۱. بی‌اشتهایی عصبی (Anorexia Nervosa)

بی‌اشتهایی عصبی که یک اختلال خوردن است، اغلب باعث عدم تحمل سرما می‌شود. افراد مبتلا به این بیماری از افزایش وزن می‌ترسند و ممکن است رفتارهای شدید کاهش وزن مانند رژیم غذایی و ورزش بیش از حد انجام دهند. کاهش وزن و از دست رفتن عضلات باعث می‌شود این افراد به دماهای سرد حساس شوند.

سایر علائم بی‌اشتهایی عصبی شامل افسردگی، خشکی دهان، پوست خشک و زرد رنگ، موهای ریز روی پوست، حافظه ضعیف، پوکی استخوان (Osteoporosis) و مشکل در تفکر است.

راهکار: درمان‌ها بر حفظ وزن سالم بدن تمرکز دارند. پزشک می‌تواند به شما در ایجاد عادات غذایی و ورزشی ایمن کمک کند. برخی افراد ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشند. درمان شناختی-رفتاری (CBT) نیز به ایجاد رابطه سالم با رژیم غذایی و ورزش کمک می‌کند.

۲. مصرف بتابلوکرها (Beta-Blockers)

داروهای بتابلوکر مانند متوپرولول (Metoprolol) ممکن است بر میزان خونی که به دست‌ها و پاهای شما می‌رسد تأثیر بگذارد و باعث احساس سردی آن‌ها شود. این داروها ضربان قلب را کاهش می‌دهند که جریان خون را بهبود می‌بخشد و فشار خون را کاهش می‌دهد.

راهکار: اگر فکر می‌کنید بتابلوکرها باعث احساس سرما می‌شوند، با پزشک مشورت کنید. در این بین دست‌ها و پاهای خود را گرم نگه دارید و از دستکش و جوراب ضخیم استفاده کنید.

۳. مشکلات قند خون

نوروپاتی محیطی (Peripheral Neuropathy) به اعصاب دست‌ها و پاها آسیب می‌رساند و یک عارضه قند خون بالای درمان نشده است. این بیماری ممکن است باعث بی‌حسی و درد در دست‌ها و پاها شود.

دکتر مارگاریتا رور، متخصص داخلی در مرکز پزشکی NYU Langone می‌گوید: “از آنجا که این اعصاب مسئول ارسال پیام‌های مربوط به احساس دما به مغز هستند، دست‌ها و پاهای شما ممکن است سرد به نظر برسند.”

هیپوگلیسمی (Hypoglycemia) یا قند خون پایین نیز ممکن است باعث لرز شود. افراد دیابتی می‌توانند دچار قند خون پایین شوند اگر انسولین زیادی مصرف کنند یا کربوهیدرات کافی نخورند.

راهکار: اگر دیابت دارید یا علائم آن مانند تاری دید، تشنگی شدید و ادرار مکرر را دارید، به پزشک مراجعه کنید. کنترل قند خون به جلوگیری از نوروپاتی محیطی کمک می‌کند. رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و مصرف داروهای دیابت طبق تجویز پزشک ضروری است.

اگر قند خون شما پایین است، ۱۵ گرم کربوهیدرات مانند ۴ اونس آب میوه یا ۱ قاشق غذاخوری عسل مصرف کنید.

۴. کم‌آبی بدن (Dehydration)

اگر نمی‌توانید خود را گرم کنید، ممکن است نشانه‌ای باشد که باید آب بیشتری بنوشید. آب که به تنظیم دمای بدن کمک می‌کند، بیش از دو سوم وزن بدن شما را تشکیل می‌دهد.

مگی مون، متخصص تغذیه در لس‌آنجلس می‌گوید: “اگر به اندازه کافی هیدراته باشید، آب گرما را به دام می‌اندازد و به آرامی آزاد می‌کند و دمای بدن شما را در محدوده راحتی نگه می‌دارد. با آب کمتر، بدن شما به دماهای شدید حساس‌تر است.”

سایر علائم کم‌آبی شامل سردرگمی، ادرار تیره‌رنگ، سرگیجه، خشکی دهان و پوست، تعریق و ادرار کمتر از حد طبیعی و خستگی است.

راهکار: الکترولیت‌ها و مایعات از دست رفته را فوراً جایگزین کنید. می‌توانید آب یا نوشیدنی‌های ورزشی بنوشید. در موارد شدید ممکن است به مایعات داخل وریدی (IV) نیاز داشته باشید.

برای جلوگیری از کم‌آبی، روزانه ۹۱ تا ۱۲۵ اونس مایع مصرف کنید.

۵. کم‌کاری تیروئید (Hypothyroidism)

احساس دائمی سرما یک علامت رایج کم‌کاری تیروئید است که به معنای ترشح سطوح پایین هورمون تیروئید است. نزدیک به ۵٪ از مردم ایالات متحده کم‌کاری تیروئید دارند.

بدون سطح مناسب هورمون تیروئید، متابولیسم شما کند می‌شود و سطوح پایین هورمون تیروئید مانع از تولید گرمای کافی می‌شود.

سایر علائم شامل موهای خشک و پوست خشک، ریزش یا نازک شدن مو، قاعدگی سنگین‌تر یا نامنظم‌تر از حد معمول و افزایش وزن غیرقابل توضیح است.

راهکار: داروها می‌توانند هورمون تیروئیدی را که بدن شما تولید نمی‌کند جایگزین کنند. پزشک مقدار هورمون تیروئید در خون شما را اندازه‌گیری می‌کند تا دوز دارو را تنظیم کند.

۶. کم‌خونی ناشی از کمبود آهن (Iron Deficiency Anemia)

کم‌خونی ناشی از کمبود آهن یکی از رایج‌ترین دلایل احساس دائمی سرما است. آهن به گلبول‌های قرمز خون کمک می‌کند تا اکسیژن را در سراسر بدن حمل کنند و گرما تولید کنند. آهن کم می‌تواند عملکرد تیروئید را کند کند که منجر به کم‌کاری تیروئید می‌شود و باعث احساس سرما می‌شود.

سایر علائم شامل ناخن‌های شکننده، مشکل در تمرکز، پوست رنگ‌پریده و تنگی نفس است.

راهکار: اگر علائم آهن پایین دارید، با پزشک مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند سطح آهن شما را با آزمایش خون بررسی کنند.

پزشک ممکن است به شما توصیه کند مصرف غذاهای سرشار از آهن را افزایش دهید مانند:

• لوبیا پخته
• مرغ
• نخود
• لوبیا، عدس و نخود خشک
• ماهی
• جگر
• سویا
• بوقلمون
• نان سبوس‌دار

ویتامین C به بدن کمک می‌کند آهن را جذب کند. سعی کنید کلم بروکلی، توت‌فرنگی، پرتقال یا گوجه‌فرنگی را با غذاهای سرشار از آهن بخورید.

همچنین می‌توانید مکمل‌های آهن مصرف کنید. اگر نمی‌توانید مکمل‌های خوراکی مصرف کنید، پزشک ممکن است آهن را از طریق تزریق یا داخل وریدی تجویز کند.

۷. کمبود خواب

کافی نخوابیدن به سیستم عصبی شما آسیب می‌رساند و ممکن است سیستم‌های بدنی که دمای بدن را تنظیم می‌کنند تغییر کند. تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود خواب می‌تواند بر متابولیسم شما تأثیر منفی بگذارد و اختلال متابولیک ممکن است منجر به احساس سرما شود.

راهکار: هر شب ۷ تا ۸ ساعت بخوابید. نکات زیر می‌تواند به خواب خوب کمک کند:

• از کافئین و نیکوتین در اواخر بعدازظهر و عصر خودداری کنید
• غذاهای سنگین نخورید، ورزش نکنید یا مایعات زیاد ننوشید
• در طول روز نور خورشید کافی دریافت کنید
• وسایل الکترونیکی، نورها و صداهای بلند را قبل از خواب محدود کنید
• چرت‌های روزانه را محدود کنید
• دمای اتاق خواب را خنک نگه دارید
• به یک برنامه خواب منظم پایبند باشید

۸. وزن پایین بدن

وزن پایین بدن می‌تواند باعث احساس سرما شود. مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) وزن پایین بدن را به عنوان شاخص توده بدنی (BMI) کمتر از ۱۸.۵ تعریف می‌کند.

اگر کم‌وزن باشید، چربی بدن کافی برای عایق‌بندی در برابر دماهای سرد ندارید. BMI پایین ممکن است به این معنی باشد که بافت چربی کمتری دارید که می‌تواند باعث شود بدن شما گرمای کمتری تولید کند. داشتن وزن پایین ممکن است به این معنی باشد که توده عضلانی کم دارید. توده عضلانی برای کمک به حفظ دمای بدن گرما تولید می‌کند.

راهکار: اگر کم‌وزن هستید، با پزشک صحبت کنید. آن‌ها می‌توانند آزمایش‌هایی انجام دهند تا ببینند چه چیزی باعث وزن پایین شما می‌شود.

پزشک ممکن است پیشنهاد کند وزن اضافه کنید. مطمئن شوید که یک رژیم غذایی متعادل از کربوهیدرات‌ها، چربی و پروتئین می‌خورید. گنجاندن تمرینات وزنه‌برداری در برنامه تمرینی شما به ساخت عضله کمک می‌کند.

۹. گردش خون ضعیف

مشکل گردش خون می‌تواند مانع رسیدن خون به اندام‌های شما شود. اگر دست‌ها و پاهای شما سرد هستند اما سایر قسمت‌های بدن گرم هستند، ممکن است مقصر باشد. بیماری رینود (Raynaud’s Disease) باعث می‌شود رگ‌های خونی در دست‌ها و پاها هنگام احساس سرما به طور موقت باریک شوند.

بیماری قلبی و سیگار کشیدن نیز ممکن است باعث مشکلات گردش خون شوند. بیماری قلبی باعث می‌شود قلب شما به طور مؤثر پمپاژ نکند و سیگار کشیدن رگ‌های خونی را منقبض می‌کند.

راهکار: پزشک می‌تواند علت مشکلات گردش خون شما را کشف کند و بیماری قلبی را رد کند. داروهای خاصی می‌توانند از باریک شدن رگ‌های خونی جلوگیری کنند اگر بیماری رینود دارید.

درمان‌های خانگی دیگر شامل:

• از دماهای سرد اجتناب کنید
• دست‌ها و پاهای خود را در محیط‌های سرد با پوشیدن دستکش یا جوراب ضخیم گرم نگه دارید
• دست‌های خود را در آب گرم خیس کنید

۱۰. بیماری شریان محیطی (Peripheral Artery Disease – PAD)

بیماری شریان محیطی زمانی اتفاق می‌افتد که مواد چربی در شریان‌های محیطی شما جمع شوند. این شریان‌ها خون را از قلب در سراسر بدن منتقل می‌کنند و در نتیجه باریک می‌شوند که جریان خون را کاهش می‌دهد.

کمبود جریان خون ممکن است دمای بدن شما را کاهش دهد. افراد مبتلا به PAD ممکن است متوجه شوند که یکی از پاهایشان سردتر از دیگری است.

سایر علائم شامل پوست آبی و رنگ‌پریده، اختلال نعوظ، عضلات پا دردناک که ممکن است هنگام بالا رفتن از پله یا راه رفتن سنگین یا بی‌حس شوند، رشد ضعیف موی پا و ناخن پا، زخم‌های اندام تحتانی که بهبود نمی‌یابند و نبض ضعیف در پاها یا پاهای شما است.

راهکار: پزشک ممکن است تغییرات سبک زندگی مفید برای قلب، داروها یا جراحی را برای درمان PAD توصیه کند. خوردن یک رژیم غذایی متعادل و ورزش منظم به کاهش خطر تجمع پلاک کمک می‌کند.

داروهایی که PAD را درمان می‌کنند شامل:

• مهارکننده‌های ACE، مسدودکننده‌های گیرنده آنژیوتانسین II (ARBs) و سایر داروهایی که فشار خون را کاهش می‌دهند
• داروهای ضد پلاکت (مانند آسپرین و کلوپیدوگرل) که از لخته شدن خون جلوگیری می‌کنند
• استاتین‌ها (Statins) که تجمع پلاک را کاهش می‌دهند

پزشک ممکن است جراحی برای باز کردن شریان‌های محیطی شما را توصیه کند. جراحی معمولاً زمانی گزینه‌ای است که تغییرات سبک زندگی و داروها شکست بخورند.

۱۱. کمبود ویتامین B12

عدم مصرف کافی ویتامین B12 – حدود ۲.۴ میکروگرم در روز برای یک بزرگسال متوسط – می‌تواند باعث کم‌خونی شود و باعث احساس سرما شود. سایر علائم کمبود ویتامین B12 شامل خونریزی لثه، یبوست یا اسهال، خستگی، تحریک‌پذیری، از دست دادن اشتها، پوست رنگ‌پریده، تنگی نفس به‌ویژه در حین ورزش و زبان قرمز و متورم است.

کمبود درمان نشده ویتامین B12 ممکن است با گذشت زمان علائم شدیدتری ایجاد کند. ممکن است عدم تعادل، بی‌حسی دست‌ها یا پاها و مشکل در تمرکز ایجاد شود.

راهکار: می‌توانید سطح ویتامین B12 خود را با خوردن غذاهایی مانند جگر گاو، غلات صبحانه غنی‌شده با ویتامین B12، محصولات لبنی (مانند تخم‌مرغ و شیر)، گوشت، مخمر غذایی، طیور و صدف‌دار افزایش دهید.

وگان‌ها و گیاه‌خواران بیشتر از دیگران احتمال دارد کمبود ویتامین B12 داشته باشند. این ماده مغذی تقریباً منحصراً در محصولات حیوانی یافت می‌شود.

اگر رژیم غذایی گیاهی دارید، از پزشک بپرسید که آیا به مکمل ویتامین B12 نیاز دارید. آن‌ها همچنین ممکن است تزریق ماهانه ویتامین B12 را توصیه کنند.

تشخیص

اگر علائم بیماری‌هایی مانند کم‌خونی، بی‌اشتهایی عصبی، کم‌کاری تیروئید یا بیماری رینود دارید، به پزشک اطلاع دهید. آن‌ها ممکن است از چندین آزمایش برای کشف علت احساس دائمی سرما استفاده کنند مانند:

• شمارش کامل خون (CBC): گلبول‌های سفید و قرمز، پلاکت‌ها، هموگلوبین (Hemoglobin) و درصد خون شما را که از گلبول‌های قرمز تشکیل شده اندازه‌گیری می‌کند
• هورمون محرک تیروئید سرم (TSH): سطح خونی TSH را بررسی می‌کند که به تیروئید سیگنال می‌دهد هورمون تیروئید بسازد
• سطوح هورمون تیروئید: کمک می‌کند تشخیص دهید که آیا کم‌کاری تیروئید دارید یا خیر

چه کاری باید در مورد احساس سرما انجام دهم؟

اگر احساس سرما می‌کنید، سعی کنید لباس گرم بپوشید یا بخاری را روشن کنید. نکات زیر نیز می‌تواند کمک کند:

• یک رژیم غذایی متعادل سرشار از میوه‌ها، پروتئین‌های بدون چربی، محصولات لبنی کم‌چرب یا بدون چربی، سبزیجات و غلات کامل بخورید
• به طور منظم ورزش کنید
• خواب کافی داشته باشید
• هیدراته بمانید
• اگر فکر می‌کنید داروهایی مانند بتابلوکرها باعث احساس سرما می‌شوند، با پزشک صحبت کنید

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر اغلب به دماهای سرد حساس هستید، به‌ویژه زمانی که دیگران می‌گویند سرد نیستند، با پزشک مشورت کنید.

آن‌ها احتمالاً می‌پرسند که آیا همیشه به دماهای سرد حساس بوده‌اید یا ناگهان عدم تحمل سرما ایجاد شده است. پزشک همچنین می‌تواند آزمایش‌هایی را برای تشخیص هرگونه بیماری زمینه‌ای انجام دهد.

سؤالات متداول

چرا احساس سرما می‌کنم اما بیمار نیستم؟ ممکن است احساس سرما کنید، حتی اگر بیمار نیستید، اگر چربی بدن کم دارید. دلایل دیگر احساس سرما شامل کم‌خونی، بی‌اشتهایی عصبی، کم‌کاری تیروئید و بیماری رینود است.

اگر همیشه سردم است، چه کمبودی دارم؟ اگر همیشه سردتان است، ممکن است کمبود آهن یا ویتامین B12 داشته باشید. کمبود آهن یا ویتامین B12 ممکن است باعث کم‌خونی شود. کم‌خونی باعث گردش خون ضعیف می‌شود که می‌تواند باعث احساس سرما شود.

چگونه می‌توان احساس سرما را متوقف کرد؟ اگر اغلب احساس سرما می‌کنید یا این احساس با فعالیت‌های روزانه شما تداخل دارد، با پزشک مشورت کنید. آن‌ها می‌توانند به تشخیص هرگونه بیماری زمینه‌ای کمک کنند و درمان‌هایی را برای کمک به توقف احساس سرما توصیه کنند. در این بین لباس گرم بپوشید، یک رژیم غذایی متعادل بخورید و فعالیت بدنی داشته باشید.