امروز میوه بلوبری رابه شـما معرفی میکنیم و تمام خواص این میوه لاکچری آمریکایی رابه شـما میگوییم. بلوبری میوه گران قیمتی اسـت اما اسانس و طعم آن برای همه ی آشنا اسـت، شکلات ها، ژله ها و برخی تنباکوها با اسانس این میوه تولید می شوند و شـما هم حتماً می توانید طعم این میوه جالب انگیز را حدس بزنید، در ادامه بیشتر درباره بلوبری صحبت میکنیم، همراه با مـا بمانید.
تاریخچه کشت بلوبری
بلوبری، بومی آمریکای شمالی اسـت. بومی‌های ایالات امریکا نخستین کسانی بودند کـه استفاده از بلوبری در غذا، نوشیدنی، دارو و رنگ رابه دیگران معرفی کردند. طول بوته بلوبری وحشی بـه ۳۰ تا ۶۰ سانتی‌متر میرسد ودر برابر آب و هوای سرد مقاوم اسـت. در ابتدای قرن بیستم، مردم نمی دانستند کـه می توانند بلوبری را کشت کنند. تا اینکه الیزابت وایت، دختر یک کشاورز در نیو جرسی، شروع بـه ایجاد صنعت برای کاشت بلوبری کرد.
در 1911 بـه کمک فردریک کاوالی – گیاه‌شناس وزارت کشاورزی ایالات متحده- تلاش کردند گونه‌های جدیدی از بلوبری خلق کنند. اگر چـه امروزه بلوبری در تمام دنیا کشت می شود اما آمریکای شمالی تولید کننده اول اسـت و 90 درصد بلوبری دنیا را تولید می کند. مردم در آمریکای شمالی بسته بـه مکان و آب و هوا، بلوبری را در اواسط آوریل و اوایل اکتبر « اردیبهشت تا آبان» برداشت می کنند. زمان اصلی برداشت آن در ماه مرداد اسـت.
مشخصات گیاه بلوبری
بلوبری گیاهی اسـت کـه بوته آن می تواند بین 10 سانتی‌متر تا 4 متر طول داشته باشد. بلوبری کشت شده «بلوبری با بوته کوتاه» از بلوبری وحشی « بلوبری با بوته بلند» کوچک‌تر اسـت. بلوبری، برگ‌های بیضی شکل، تیز همیشه سبزی دارد کـه طول آن‌ها 8-1 سانتی‌متر اسـت.
گل‌های آن سفید، قرمز یا صورتی کمرنگ هستند و شکلی شیپوری دارند. میوه بلوبری نیز قطری بـه اندازه ۶-۵ میلیمتر دارد. بلوبری‌های نارس، سبز هستند و بعد بـه رنگ قرمز و زمانی کـه کاملا برسند، بـه رنگ بنفش تیره درمی‌آید.
خواص بلوبری برای سلامتی
خواص زیادی دراین میوه کوچک یافت می شود. فهرستی از خواص بلوبری کـه اثبات شده اند را دراین‌جا آورده‌ایم:
جلوگیری از پیشروی سرطان
مطالعات نشان می دهند کـه بلوبری مقدار بالایی آنتی اکسیدان دارد و قادر اسـت از تکثیر سلول‌ها پیشگیری کرده و خطر سرطان‌های دهان، سینه، روده و پروستات را کاهش دهد. این مطالعات از عصاره‌های مختلف بلوبری استفاده کردند اما دریافتند کـه بلوبری بیشترین تاثیر را بر سلول‌های سرطان روده بزرگ و سینه می گذارد.
یک مطالعه دیگر نیز تلاش کرد تا ترکیب ضد سرطان را در بلوبری بیابد. نتایج نشان داد کـه بلوبری دارای مواد شیمیایی گیاهی مانند فلاونول، تانین، فنولیک اسید و آنتوسیانین اسـت. آنتوسیانین‌ها بیشترین تاثیر را در پیش گیری از تکثیر سلول‌های سرطانی دارند.
کاهش خطر بیماری قلبی
همه ی می دانند کـه میوه و سبزیجات، بهترین تغذیه برای قلب بوده و تاثیر بسزایی در کاهش خطر بیماری قلبی دارند. آنتی اکسیدان موجود در بلوبری با رفع استرس اکسیداتیو، سلامت قلب را حفظ می کند. یک مطالعه، تاثیر مصرف بلوبری را بر افرادی کـه سیگار می‌کشیدند و مشکل قلبی داشتند بررسی کرد.
نتایج آن نشان داد کـه بعد از مصرف منظم ۲۵۰ میلی‌گرم بلوبری در روز و بـه مدت ۳ هفته، کاهش قابل توجهی در استرس اکسیداتیو این افراد – در مقایسه با افرادی کـه مصرف نکردند – مشاهده شد. با استناد بـه مطالعه انجام شده در دانشکده سلامت عمومی هاروارد و دانشگاه ایست آنگلیا، مصرف منظم بلوبری کـه دارای آنتوسیانین اسـت می تواند خطر حمله قلبی در زنان جوان و میان‌سال را تا ۳۲٪ کاهش دهد.
تقویت عملکرد مغز و جلوگیری از آلزایمر
این باور وجوددارد کـه مصرف بلوبری نقش مهمی در بـه تعویق انداختن پیشرفت بیماری‌های تباهی عصبی مانند آلزایمر ایفا میکند. مطالعات زیادی تاثیر مثبت مصرف بلوبری را گزارش کرده‌اند.
یک مطالعه آزمایشگاهی کـه بر حیوانات انجام شد گزارش کرد کـه بعد از ۸ هفته تغذیه حیوانات با عصاره‌های بلوبری نتایج قابل توجی در التیام وضعیت سلول‌های حافظه دیده شد. محققان بـه این نتیجه دست یافتند کـه پلی‌فنول‌ها میتوانند وارد مغز شده و از آسیب سلول‌های مغز پیشگیری کنند.
گوارش سالم
عصاره بلوبری حاوی ترکیب فنولیک اسـت کـه می تواند از رشد باکتری‌های بیماری‌زا مانند سالمونلا، استافیلوکوکوس و هلیکوباکتر پیلوری جلوگیری کند. هلیکوباکتر پیلوری میتواند در برابر نوعی آنتی‌بیوتیک – کلاریترومایسین مقاوم شود. مطالعه بـه این نتیجه دست یافت کـه عصاره بلوبری نه تنها از رشد هلیکوباکتر پیشگیری میکند بلکه آسیب‌پذیری آن در برابر کلاریترومایسین را نیز افزایش می دهد.
کاهش کلسترول خون
بلوبری حاوی فیبر بوده کـه در کاهش کلسترول خون موثر اسـت. فیبر می تواند مانع از جذب کلسترول بد در خون شود. یک مطالعه انجام شده توسط دانشمندان هنگ کنگ اثبات کرد کـه عصاره بلوبری میتواند کلسترول خون را کاهش دهد. پس از تغذیه حیوانات بـه مدت ۶ هفته با عصاره بلوبری، کلسترول خون آن‌ها بین 12-6 درصد کاهش یافت. این می تواند از انسداد رگ‌های خونی یا تصلب شرایین جلوگیری کند.
کمک بـه کاهش وزن
بلوبری سرشار از فیبر و آنتی اکسیدان اسـت. هم چنین کالری و شاخص گلیسمی «GI» پایین دارد. بهمین دلیل اسـت کـه امروزه تعداد زیادی از رژیم‌ها بلوبری را بعنوان یکی از مواد اصلی خود بـه حساب می‌آورند. شاخص گلیسمی پایین بلوبری « بـه این معنا کـه قندخون رابه سرعت افزایش نمی دهد» باعث می شود مدت بیشتری احساس سیری کنید.
بلوبری یک خوراکی با کربوهیدرات پایین نیز هست کـه بـه آرامی جذب بدن می شود. فیبر موجود در بلوبری بـه نظارت اشتها نیز کمک کرده و گرسنگی رابه تاخیر می‌اندازد. این برای شـما کـه قصد گرفتن رژیم دارید، خبر خوبی اسـت.
کاهش خطر پرفشاری خون
فقط یک وعده بلوبری در هفته میتواند خطر ابتلا بـه پرفشاری خون را تا 10درصد کاهش دهد. مطالعه جدیدی کـه در 2013 در Nurse Health Study منتشر شد نشان داد کـه خوردن سه وعده یا بیشتر بلوبری در هفته با پایین آوردن فشار خون، خطر حمله قلبی را تا 34درصد کاهش داد. بلوبری سدیم پایینی نیز دارد و برای افراد مبتلا بـه پرفشاری خون مفید اسـت.
پیش گیری از عفونت مجاری ادراری
با استناد بـه مطالعه انجام شده در مرکز دکتری دانشگاه مریلند، بلوبری می تواند عفونت‌های مجاری ادراری را کاهش دهد. مجله The New England Journal of Medicine در ۱۹۹۸ گزارش داد کـه بلوبری حاوی ترکیبی بنام پروآنتوسیانین اسـت کـه میتواند از عفونت باکتریایی مجاری ادراری پیشگیری کند.
بـه گزارش مرکز دکتری جان هاپکینز، میزان بالای ویتامین C نیز میتواند از رشد باکتری‌های بیماری‌زا در مجاری ادراری پیشگیری کند. توصیه می شود کـه برای بهره‌مندی از این خاصیت، ۱۵ میلی‌گرم ویتامین C بلوبری را مصرف کنید.
مبارزه با پیری پوست
بلوبری بعنوان یک ابرغذا، حاوی آنتی اکسیدان بالایی اسـت کـه می تواند از ورود و آسیب رادیکال‌های آزاد بـه پوست پیش گیری کند. رادیکال‌های آزاد برای پوست خطرناک هستند زیرا باعث استرس اکسیداتیو کـه عامل چین و چروک و خشکی پوست اسـت می شوند. مصرف یک وعده بلوبری بـه جوانی پوست شـما کمک میکند.
رفع آکنه
بلوبری فقط باعث جوانی پوست نمیشود بلکه آکنه را نیز رفع می کند. آکنه یک مشکل پوستی اسـت کـه نوجوانان و عده ای از بزرگسالان بـه آن دچار میشوند و بسیار آزاردهنده اسـت. بلوبری مقدار بالایی سالیسیلات – نمک گرفته شده از سالیسیلیک اسید – دارد.
سالیسیلیک اسید در تعداد زیادی از محصولات درمانی موضعی برای آکنه کاربرد دارد. سالیسیلیک اسید میتواند منافذ پوست را باز کرده، سلول‌های مرده را برداشته و باکتری‌های عامل آکنه را از بین ببرد.
افزایش رشد مو
اگر با رشد مو های خود مشکل دارید، بلوبری می تواند بشما کمک کند. پروآنتوسیانین، کـه ماده شیمیایی گیاهی اسـت ودر بلوبری یافت می شود می تواند با رفع سلول‌های مرده یا کراتین از روی فولیکول‌های مو، رشد مو را تحریک کرده و بـه تولید سلول‌های جدید مو کمک کند.
جلوگیری از سفیدی مو ناشی از کم‌خونی
ویتامین B12 موجود در بلوبری میتواند از سفید شدن مو جلوگیری کند. برخی موارد گزارش شده اسـت کـه کمبود ویتامین B12 می تواند باعث بیماری بنام کم‌خونی کشنده شود کـه بـه از دست رفتن رنگدانه مو منجر میشود. مصرف منظم بلوبری می تواند از کم‌خونی کشنده و سفیدی مو پیشگیری کند.
التیام بینایی
مردم بـه ویژه ژاپنی‌ها بلوبری را « میوه بینایی» مینامند. سطح بالای آنتی اکسیدان موجود در بلوبری درکنار دیگر مواد شیمیایی گیاهی می تواند باعث التیام بینایی شود.
یک مطالعه جدید در ژاپن گزارش کرد کـه بلوبری می تواند دید در شب، واکنش بـه تاریکی و ونور را التیام بخشد. مطالعات اروپایی نشان میدهند کـه عصاره بلوبری در پیشگیری از آب مروارید نقش دارد.
حفظ سلامت استخوان ها
بلوبری حاوی کلسیم، آهن، فسفر، منگنز، منیزیم، زینک و ویتامین K اسـت کـه در حفظ سلامت استخوانها نقش دارد. کمبود ویتامین K خیلی مورد توجه مردم قرار نمیگیرد اما می تواند باعث مشکلات جدی و افزایش خطر شکستگی استخوان شود. مصرف ویتامین K کافی بـه جذب کلسیم در استخوانها کمک میکند.
پیش گیری از دیابت
یک فنجان بلوبری حاوی 3.6 گرم فیبراست. بـه گزارش یک مطالعه کـه در 2013 در BMJ بـه چاپ رسید، مصرف سه وعده بلوبری در هفته می تواند خطر دیابت نوع 2 را تا 7٪ کاهش دهد. مطالعات نشان میدهند کـه مصرف فیبر بلوبری می تواند گلوکز خون را در افراد مبتلا بـه دیابت نوع 1 کاهش داده و سطح انسولین را در دیابت نوع ۲ التیام بخشد.
مبارزه با استرس و بهبود خلق و خو
سطح بالای آنتی اکسیدان و ویتامین C موجود در بلوبری می تواند استرس کوتاه مدت و بلند مدت رابه میزان قابل توجهی کاهش دهد. زمانی کـه احساس فشار و استرس دارید، ممکن اسـت ضربان قلب‌تان تندتر شود. برای رفع این مشکل میتوانید، مقداری بلوبری مصرف کنید.
ترکیبات موجود در آن بـه آرامش جسمی شـما کمک می کنند. اثبات شده اسـت کـه ویتامین C درکنار یگر مواد شیمیایی گیاهی موجود در بلوبری می تواند کورتیزول کـه هورمون استرس نام دارد را مهار کند. هنگامیکه کورتیزول در جریان خون مهار میشود، اضطراب رفع شده و جسم در حالت آرامش قرار می گیرد.
درمان زخم، سوختگی و التهاب
مطالعات نشان میدهند کـه ژل بلوبری می تواند درمان زخم‌ها را تسریع کند. بلوبری خواص ضدمیکروبی دارد کـه می تواند التهاب و درد را کاهش داده و درمان زخم‌ها را تسریع کند. بلوبری می تواند با تحریک بازسازی سلول‌ها بـه درمان بریدگی‌ها یا سوختگی کمک کند.
پیش گیری از زایمان زودرس
بلوبری خواص زیادی برای سلامتی در دوران بارداری دارد. مصرف منظم آن میتواند از زایمان زودرس و وزن پایین نوزاد در هنگام تولد پیش گیری کند. بلوبری، رشد استخوانی جنین را نیز التیام می‌بخشد.
کاهش یبوست
یبوست مشکلی اسـت کـه بـه حرکت روده ربط دارد و باعث سفت شدن مدفوع می شود. علائم یبوست شامل احساس ناراحتی و دردهای شکمی می شود. یبوست می تواند بـه دلایل زیادی بـه وجود بیاید کـه یکی ازآن‌ها دریافت ناکافی فیبر اسـت. بلوبری فیبر بالایی دارد کـه میتواند بـه حرکت روده و کاهش یبوست کمک کند.
تقویت سیستم ایمنی
با استناد بـه مجله تحقیقات تغذیه مولکولی و غذا، محققان دانشگاه ایالتی ارگون گزارش کردند کـه تروستیلبن موجود در بلوبری، زمانی کـه با ویتامین D ترکیب شود میتواند سیستم ایمنی را تقویت کرده و توانایی بدن در مبارزه با بیماری‌ها را افزایش دهد.
آیا مصرف بلوبری خطری برای سلامتی دارد؟
بلوبری حاوی مقادیری ویتامین K اسـت کـه درصورت مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند کومادین «وارفارین»، باید از مصرف آن خودداری کرد. ویتامین K موجود در بلوبری می تواند از اثربخشی دارو پیشگیری کرده و باعث انعقاد خون شود.
= بلوبری برای زنان باردار مفید اسـت اما مصرف بیش از اندازه آن می تواند برای سلامتی مضر باشد. قبل از اضافه کردن بلوبری بـه وعده‌های غذایی خود با دکتر مشورت کنید.
= مصرف بلوبری خوب اسـت اما مصرف آن بـه تنهایی و عدم مصرف دیگر مواد مغذی، اصلا توصیه نمی شود. یک رژیم غذایی متعادل کـه در آن خوراکی‌های سالم متعدد را گنجانده شود- نه فقط یک خوراکی – خیلی بهتر اسـت.
نکات خریداری و نگه داری بلوبری
بلوبری بـه صورت تازه، خشک یا کنسروی فروخته میشود. نکاتی را درمورد خرید آن دراین‌جا آورده‌ایم:
= در هنگام خرید بلوبری تازه، بلوبری‌های سفت، گوشتی و خشک کـه پوستی نرم و براق دارند را انتخاب کنید.
= بلوبری رسیده را بر اساس رنگ آن تشخیص دهید.
= بلوبری قرمز، نرسیده اسـت. رسیده بودن بلوبری بـه اندازه آن ربط ندارد.
= میوه پلاسیده، نرم و چروکیده نخرید.
= بلوبری تازه رابا کیسه پلاستیکی یا محفظه‌های دیگر در یخچال بگذارید.
= شستن بلوبری قبل از مصرف را فراموش نکنید.
= بهتر اسـت بلوبری تازه را در طی 10 روز از زمان خرید مصرف کنید.
= می توانید آن‌ها را فریز کرده و برای مدت حتی یکسال نگه داری کنید.
= اما می توانید بلوبری را قبل از فریز کردن بشویید.
= اما قبل از فریزیری کردن، آن‌ها را خشک کنید.
= بلوبری‌ها را در پلاستیک بپیچید و یا اینکه در ظرف بگذارید و فریز کنید.
روش هایی برای مصرف بلوبری
پس از دانستن خواص زیاد بلوبری برای سلامتی، چرا از مواد مغذی و مواد شیمیایی گیاهی موجود در آن بهره‌مند نشویم؟ اگر چـه قیمت بلوبری بالاست اما خواص آن برای سلامتی ارزش این قیمت را دارند. دراین‌جا چند روش برای گنجاندن بلوبری بـه رژیم غذایی را آورده‌ایم:
= مقداری بلوبری تازه یا فریزری یا خشک رابه غلات صبحانه خود اضافه کنید.
= می توانید آنرا گرم یا سرد میل کنید.
= بلوبری با برخی سس‌های سرکه‌ای برای سالاد نیز بـه خوبی ترکیب میشود.
= آن‌ها را روی سالاد میوه بریزید و با دیگر انواع میوه‌های توتی ترکیب کنید.
= بلوبری با طعم ماست و اسموتی‌ها هم خوانی دارد.
= میتوانید آن رابا میوه‌های دیگر ترکیب کنید.
= بلوبری، دسر شیرین شـما را ترد می کند.
= علاوه بر مافین، بلوبری را می توان روی کیک قهوه نیز قرار دارد.
