زنها همانقدر که در حیطه زنانگیشان قدرتمند هستند میتوانند در عین حال در دنیاهای دیگر نیز مصمم و پرقدرت باشند؛ آنقدر که با قدرت و نفوذ بیحدشان در جهان شناخته شوند. آنها خودشان را درگیر چالشهای سیاسی و اقتصادی پیچیده میکنند تا لقب “قدرتمندترین زنان جهان” را از آن خود کنند.
از سال ۲۰۰۴ تا کنون، نشریه اقتصادی فوربس هر ساله فهرستی از یکصد زن قدرتمند جهان را منتشر میکند که بر اساس برخی معیارهای اقتصادی و اجتماعی رتبهبندی شدهاند. سالهاست که «آنگلا مرکل» به جز سال ۲۰۱۰ در صدر این فهرست قرار دارد و قدرتمندترین زن جهان شناخته میشود؛ اما ۱۰ زن قدرتمند جهان طبق آخرین فهرست «فوربس» چه کسانی هستند؟
«مرکل» نخستین صدراعظم زن تاریخ آلمان
آنگِلا دوروتِئا مِرکِل متولد سال ۱۹۵۴ در هامبورگ در رده نخست فهرست صد زن قدرتمند جهان است. او سیاستمدار آلمانی و دبیرکل اتحادیه دموکراتمسیحی آلمان است که از نوامبر ۲۰۰۵۵ صدر اعظم کنونی و اولین بانوی صدراعظم در تاریخ آلمان است. پدرش یک کشیش و مادرش معلم بود. اندکی پس از تولد او خانوادهاش به آلمان شرقی مهاجرت کردند. در زمان تحصیل در دبیرستان، نمرات خوبش در دروس مختلف بهویژه ریاضی و زبان روسی مورد توجه معلمان قرار گرفت. آنگلا در سال ۱۹۷۳ در دانشگاه لایپزیک به تحصیل فیزیک پرداخت و پس از آن دکترای خود را در مقطع شیمی فیزیک در سال ۱۹۸۶ بهدستآورد.
نام کامل او در آن زمان و تا پیش از ازدواج اولش، “آنگِلا دوروتِئا کزنر” بود. زمانی که وارد دانشگاه شد با “اولریش مِرکِل” دانشجوی فیزیک آشنا شد و ازدواج کرد. این ازدواج در سال ۱۹۸۲ به جدایی کشید؛ اما آنگِلا نام خانوادگی همسر اولش را برای خود حفظ کرد و تبدیل به «آنگِلا مرکل» کنونی شد.
مرکل در سال ۱۹۸۸ در مرکز آکادمی علوم با همسر دوم خود، “یواخیم زاوِر” آشنا شد و پس از مدتی ازدواج کردند. آنگِلا مِرکِل بدون اینکه از دو ازدواج خود فرزندی داشته باشد با فرزندان همسر دوم خود که حاصل ازدواج قبلی او هستند، زندگی میکند.
در سالهای پایانی دولت کمونیستی آلمان شرقی، مرکل در اعتراضات خیابانی شرکت فعالی داشت و به عضویت حزب تازهتأسیس “حرکت دموکراتیک” درآمد و در زمان فروپاشی دیوار برلین بهعنوان سخنگوی حزب فعالیت کرد. در سال ۱۹۹۰ مرکل عضو حزب مسیحی دموکرات و در پایان همین سال بهعنوان نماینده این حزب وارد مجلس آلمان شد.
او در سال ۲۰۰۰ به عنوان دبیر کل حزبش انتخاب شد. با این وجود در سال ۲۰۰۲ “ادموند شتویبر” دبیر کل اتحادیه سوسیال مسیحی بایرن که با دموکراتمسیحیها در پارلمان متحد است بهعنوان نماینده دو حزب متحد برای صدر اعظمی کاندیدا شد.
در انتخابات بوندستاگ در سال ۲۰۰۵ مرکل خود را به نامزدی صدر اعظمی از طرف دو حزب متحد کرد. بر خلاف انتظار همه سوسیالدموکراتها رأی بالایی آوردند؛ به طوری که اتحادیه دموکرات مسیحیها و سوسیال مسیحیهای بایرن و یا سوسیال دموکراتها هیچکدام به تنهایی نتوانستند اکثریت پارلمانی را بدست بیاوردند. ائتلاف دموکرات مسیحیها و سوسیال مسیحیهای بایرن مجبور شدند برای اداره کشور با سوسیال دموکراتها ائتلاف بزرگ را تشکیل دهند. طبق مذاکرات ائتلاف بزرگ، سوسیال دموکراتها به صدر اعظمی مرکل و کنارهگیری “شرودر” از سیاست رضایت دادند به شرط اینکه هشت وزارتخانه بزرگ در دست آنها باقی بماند. به این صورت آنگلا مرکل اولین صدر اعظم زن در آلمان معرفی شد.
****
بانوی اول آمریکا؛ دومین زن قدرتمند جهان
هیلاری دایَن رادام کلینتون متولد ۱۹۴۷ در ایالت ایلینوی سیاستمدار آمریکایی و نامزد حزب دموکرات برای ریاستجمهوری ایالات متحده آمریکا در انتخابات ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶۶ بود که در مقابل رقیب منتسب به حزب جمهوری خواهاش، “دونالد ترامپ” شکست خورد. او نخستین نامزد زنی است که توانسته به چنین جایگاهی در یکی از احزاب اصلی آمریکا برسد.
هیلاری رادام که اهل منطقه شیکاگو است، در سال ۱۹۶۹ از کالج ولزلی که در آن نخستین دانشجوی سخنران مراسم دانشآموختگی هم شد، فارغالتحصیل شد. او در سال ۱۹۷۳، جی.دی (درجه تخصصی) خود را از مدرسه حقوق ییل دریافت کرد. پس از گذراندن مدت کوتاهی به عنوان مشاور حقوقی در کنگره ایالات متحده آمریکا به آرکانزاس نقل مکان و در سال ۱۹۷۵ با “بیل کلینتون” ازدواج کرد.
او در سال ۱۹۷۷ تشکل “مدافعان کودکان و خانوادههای آرکانزاس” را بنیان گذاشت و در سال ۱۹۷۸ نخستین رئیس زن ابرشرکت خدمات قانونی شد.
ابتکار اصلی او به عنوان بانوی اول ایالات متحده، برنامه “مراقبت بهداشتی کلینتون” بود که از به رای گذاشته شدن در سنا بازماند. در سالهای ۱۹۹۷ و ۱۹۹۹ او نقشی رهبریکننده در دفاع از ایجاد برنامه ایالتی بیمه سلامت کودکان، لایحه فرزندخواندگی و خانوادههای ایمن و لایحه استقلال نگهداری از کودکان بیسرپرست را ایفا کرد.
کلینتون به عنوان وزیر امور خارجه در دولت اوباما از ژانویه ۲۰۰۹ تا فوریه ۲۰۱۳ سکاندار پاسخ آمریکا به جریان موسوم به “بهار عربی” و مدافع مداخله نظامی در لیبی بود. کلینتون به آنچه “سازماندهی رژیم تحریمهای بینالمللی و منزوی کردن دیپلماتیک ایران در تلاش برای مجبور ساختنش به محدودسازی برنامه هستهای” خوانده شد، کمک کرد.
کلینتون نخستین زنی شد که از سوی یکی از احزاب اصلی آمریکا برای ریاستجمهوری نامزد شده است.
****
رتبه سوم برای رییس بانک مرکزی آمریکا
جنت لوییز یلن اقتصاددان آمریکایی و پروفسور بازنشسته دانشگاه برکلی است که ریاست فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) را از فوریه ۲۰۱۴ بر عهده دارد. یلن اولین زن در تاریخ ۱۰۰ ساله تاسیس بانک مرکزی آمریکاست که عهدهدار سمت ریاست بانک مرکزی این کشور میشود.
جنت یلن در یک خانواده یهودی در نیویورک به دنیا آمد. پدرش، جولیوس یلن، پزشک بود. او در سال ۱۹۶۷ از دانشگاه براون مدرک کارشناسی اقتصاد گرفت. سپس در سال ۱۹۷۱ مدرک دکترای خود را از دانشگاه ییل دریافت کرد.
یلن بین سالهای ۱۹۷۷-۱۹۷۸ در فدرال رزرو به عنوان اقتصاددان مشغول به کار بود. از سال ۱۹۸۰ او در دانشگاه برکلی مشغول به کار شد و اکنون استاد بازنشسته این دانشگاه است. یلن در سال ۱۹۹۷ به عنوان رئیس مشاوران اقتصادی کلینتون انتخاب شد. او بین سالهای ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۷ به عنوان عضو هیئت مدیره فدرال رزرو کار میکرد. یلن بین سالهای ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۰ رئیس بانک فدرال رزرو سانفرانسیسکو بود. در سال ۲۰۱۰ باراک اوباما جانت یلن را به سمت نایب رئیس بانک فدرال رزرو انتخاب کرد. یلن نخستین دموکراتی است که از ۱۹۷۹ به ریاست فدرال رزرو میرسد.
همچنین، یلن نخستین زن در تاریخ ۱۰۰ ساله تاسیس بانک مرکزی آمریکاست که عهدهدار سمت ریاست بانک مرکزی این کشور میشود.
****
مدال آزادی فعالیت خیرخواهانه برای ملیندا گیتس
ملیندا فرنچ گیتس همسر “بیل گیتس” و مدیر سابق بخشی از شرکت مایکروسافت است که چهارمین زن پرقدرت دنیاست. ملیندا در شهر دالاس در ایالت تگزاس در آمریکا به دنیا آمد. او دانشجوی نمونه در آکادمی اورسولین بود و مدرک لیسانس خود را در رشته علوم کامپیوتر و اقتصاد از دانشگاه دوک در سال ۱۹۸۶ میلادی و مدرک MBA را از مدرسه تجارت فوکوآ دانشگاه دوک در سال ۱۹۸۷ میلادی دریافت کرد.
ملیندا گیتس بین سالهای ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۳ میلادی عضو هیئت مدیره دانشگاه دوک بود. بیل و ملیندا یکدیگر را در انتشارات مایکروسافت در سال ۱۹۸۷ میلادی در منهتن ملاقات کردند.
در دسامبر سال ۲۰۰۵ میلادی او و همسرش همراه با “بونو” عضو اصلی گروه موسیقی ایرلندی یوتو، در مجله تایم به عنوان اشخاص برتر سال انتخاب شدند. ملیندا گیتس مدال آزادی دولت اسپانیا را در ۴ ماه مه سال ۲۰۰۶ میلادی برای فعالیتهای خیرخواهانهاش دریافت کرد.
****
پرقدرتترین زن خودروساز چه کسی است؟
عنوان پنجمین زن پرقدرت جهان برای مری بارا کارآفرین و مدیر ارشد اجرایی آمریکایی است که به عنوان مدیر عامل اجرایی شرکت جنرال موتورز فعالیت میکند. بارا نخستین زنی است که تا کنون به ریاست یکی از خودروسازان اصلی منصوب شده است. پدرش ۳۹ سال در شرکت پونتیاک که از زیرمجموعههای جنرال موتورز به شمار میآید، مشغول به کار بود. بارا نیز از ۱۸ سالگی به جنرال موتورز پیوست.
او مدرک کارشناسی را از انیسیتوی جنرال موتورز (که امروز دانشگاه کترینگ نام دارد) دریافت کرد. سپس در سال ۱۹۸۸ با بورسیه کمپانی جنرال موتورز وارد دانشگاه استنفورد و در ۱۹۹۰ در رشته امبیای فارغالتحصیل شد. مری بارا در ماه ژانویه ۲۰۱۴ از سوی هیئتمدیره جنرال موتورز به ریاست این شرکت انتخاب و جانشین “دنیل آکرسون” شد. او در سال ۲۰۱۳ از در فهرست قدرتمندترین زنان جهان قرار دارد و از رتبه ۳۵ به رتبه پنج ارتقا پیدا کرده است.
****
«لاگارد» بانوی پول!
کریستین مادلین اودته لاگارد متولد اول ژانویه ۱۹۵۶ حقوقدان فرانسوی، وزیر اقتصاد و دارایی پیشین فرانسه و رییس صندوق بینالمللی پول است.
لاگارد در پاریس و در یک خانواده دانشگاهی به دنیا آمد. پدر او رابرت لالواِت استاد زبان انگلیسی بود و مادرش نیکول به عنوان یک معلم کار میکرد. لاگارد در نوجوانی، عضو تیم ملی شنای موزون فرانسه بود. پس از فارغالتحصیلی از دبیرستان فرانسوی فرانسوا با یک بورس تحصیلی به مدرسه نظامی هولتون که یک مدرسه دخترانه در ایالات متحده آمریکا بود، رفت. سپس در رشته حقوق از دانشگاه پاریس فارغالتحصیل شد و مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته علوم سیاسی دریافت کرد.
در ژوئن ۲۰۰۷ از طرف “نیکولا سارکوزی” به عنوان وزیر دارایی انتخاب شد. او پیش از این نیز در زمان دولت “دومینیک دو ویلپن” به عنوان وزیر تجارت و وزیر کشاورزی و ماهیگیری انتخاب شده بود. او اولین وزیر اقتصاد زن در دولتهای عضو جی ۸ است. همچنین او اولین زنی است که به عنوان رئیس صندوق بینالمللی پول انتخاب میشود.
ششمین زن قدرتمند جهان یک گیاهخوار است و هرگز الکل نمینوشد. سرگرمی او غواصی، شنا و باغبانی است.
****
قدرت فیسبوکی شریل سندبرگ
شریل سندبرگ مدیر حوزه فناوری، کنشگر و نویسنده آمریکایی و هفتمین زن قدرتمند جهان است. او مدیر ارشد عملیات فیسبوک است. سندبرگ در ژوئن ۲۰۱۲۲ برای عضویت در هیئت مدیره فیسبوک انتخاب شد تا نخستین زن در این مقام باشد.
این در حالیست که او قبل از پیوستنش به فیسبوک، نایبرئیس بخش عملیات و فروش برخط جهانی گوگل بود و در راهاندازی بنیاد گوگل، شاخه انساندوستانه این شرکت نیز نقش داشت. سندبرگ قبل از حضور در گوگل، رئیس ستاد وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا بود.
با در نظر گرفتن سهامی که او از فیسبوک و شرکتهای دیگر دارد، میزان ارزش دارایی او در ژوئن ۲۰۱۵ بیش از ۱ میلیارد دلار برآورد شده است.
****
اوج قدرت در گاراژ!
سوزان دایان وویچیتسکی کارآفرین اهل ایالات متحده آمریکاست. او مدیرعامل کنونی یوتیوب است که جایگزین “سالار کمانگر” مدیرعامل سابق یوتیوب شده است. وی تحصیلات خود را در کالج هاروارد، دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز و مدرسه مدیریت یوسیالای اندرسن انجام داده است.
در سال ۱۹۹۸ سرگئی برین و لری پیج (بنیانگذاران گوگل) گاراژ خانه وویچیتسکی را اجاره کرده و نخستین دفتر گوگل را برپا کردند. او در سال ۱۹۹۹ نخستین مدیر بازاریابی گوگل شد و هماکنون هشتمین زن پرقدرت است.
****
بانوی کسب و کار
مارگارت ویتمن که هماکنون نهمین زن پر قدرت دنیاست، یک مدیر کسب و کار امریکایی است. او رییس و مدیر ارشد اجرایی هیولت-پاکارد است که برای فرمانداری کالیفرنیا در سال ۲۰۱۰۰ نامزد شد ولی نتوانست رقابت را از “جری براون” ببرد.
****
قدرت در دست بانکدار اسپانیایی
آنا پاتریسیا بوتین کارآفرین، بانکدار و مدیر ارشد اجرایی اسپانیایی است که هماکنون در جایگاه دهمین زن قدرتمند جهان ایستاده است. او در حال حاضر به عنوان رییس هیئتمدیره گروه سانتاندر فعالیت میکند.
سانتاندر یک گروه بانکداری اسپانیایی است که با مرکزیت بانکو سانتاندر ، بزرگترین بانک منطقه یورو محسوب میشود و یکی از بزرگترین بانکهای جهان از نظر میزان ارزش بازار سرمایه بهشمار میآید.