استن لورل و اولیور هاردی، یکی از معروف ترین زوج های کمدی تاریخ سینما به شمار می روند که در دهه بیست تا پنجاه میلادی، از شهرت فراوانی برخوردار بودند. علی رغم تمجید های فراوانی که از آثار این دو در جهان بعمل آمده، اما در آمریکا کمی شرایط متفاوت تر از دیگر نقاط بود و اقبال چندانی از فیلمهای این دو بعمل نمی آمد و منتقدان هم جنس کمدی این دو را دوست نداشتند.
همکاری لورل و هاردی در دهه 20 میلادی آغاز شد و سه دهه تدوام داشت اما به مرور زمان، با تغییراتی که در سینما بوجود آمد و ظهور ستاره های جدید سینمای کمدی، اقبال عمومی از آثار این دو نیز کاهش یافت تا حدی که می توان گفت آنها برای مخارج زندگی روزمره شان به مشکل برخورده و در کنار آن، سلامتی شان نیز مثل سالهای گذشته نبود و نیاز به درمان و مراقبت های بیشتری داشتند. در نهایت پس از چندین تلاش مختلف در عرصه اجرا، اولیور هاردی در سال 1957 از دنیا رفت و پس از این اتفاق استن لورل بصورت رسمی از دنیای بازیگری خداحافظی کرد و به دلیل بیماری موفق نشد که در مراسم درگذشت هاردی شرکت کند.
لورل پس از درگذشت هاردی، اغلب خانه نشین بود و رغبتی به انجام کاری نداشت. گفته می شود که او در سالهای آخر عمرش تنها به نامه هایی که طرفدارانش برای او ارسال می کردند پاسخ می داده و گاهی از طریق تلفن با آنها صحبت می کرده. در نهایت نیز پس از 7 سال از درگذشت هاردی، لورل نیز در سال 1965 از دنیا رفت. در وصیت نامه او که بعدها خوانده شد، عبارتی درج شده بود که نشان از طنازی بی پایان او حتی در لحظه های آخر عمر داشت. لورل در این وصیت نامه نوشته بود : « اگر کسی در مراسم درگذشت من گریه کند دیگر با او سخن نمی گویم! »
فیلم « استن و اولی » به کارگردانی جان اس بیرد، اثر بیوگرافی است که درباره تلاش های آخر این دو اسطوره سینمای کمدی در سالهای پیری شان برای بازگشت به عرصه اجرا بود. لورل ( استیو کوگان ) و اولیور ( جان سی ریلی ) در حالی که ابداً وضعیت مالی خوبی نداشته و حال روز چندان مساعدی هم ندارند، تصمیم می گیرند به یک تور در انگلستان در سال 1952 بروند. توری که برای آنها داستان های متفاوتی رقم می زند و سبب می شود تا با چالش های جدید زندگی شان مواجه شوند که روند رو به رشدی برای آنها به همراه ندارد و…
« استن و اولی » قصد دارد مخاطبش را بخنداند، آن هم با استفاده از اجراهای بامزه استن و لورل که به خوبی نیز در فیلم بازسازی شده اند و می تواند هر تماشاگری را مجذوب خود نماید. اما حقیقتی که در فیلم وجود دارد این است که ما هرگز نمی توانیم به لحظات کمیک این دو اسطوره سینمای کمدی با صدای بلند بخندیم چراکه می دانیم تک تک لحظات حضور این دو در تور سال 1952 با رنج و مشقت و نگرانی هایی همراه بوده که تاثیر فراوانی بر سلامت و روحیه آنها برجای گذاشت. آن دو در آن سالها ابداً آن افراد پر انرژی سالهای دهه 30 و 40 نبودند و به شکل تاثر برانگیزی، با مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می کردند که کمتر درباره آنها شنیده شده است.
مواجه لورل و هاردی با شرایط جدید زندگی شان هرگز به آسانی میسر نشد و آن دو همواره به دلیل افول ستاره شان در عرصه سینما و اجرا، ناراحت و دلگیر بودند و در این میان بیماری هاردی نیز وضعیت را بغرنج تر از همیشه می کرد. اما این دو هرگز اجازه ندادند تا بخش از وضعیت شان بصورت عمومی عیان شود و در عوض، تا می توانستند روحیه طنازشان را تقویت کردند تا در مقابل مردم، آدمهای شادی به نظر برسند. فیلم « استن و اولی » نیز به جای تمرکز بر کارهای ماندگار این دو در عرصه کمدی، به بخش تاریک سالهای آخر دوران فعالیت آنها می پردازد و جزئیاتی را به تصویر می کشد که شاید تماشاگر امروز نیاز داشته باشد بیشتر درباره آنها بداند.
البته این به معنای آن نیست که « استن و اولی » فاقد لحظات کمیک هست و صرفاً یک اثر تیره و تاریک به شمار می رود. خوشبختانه جان اس بیرد، با توجه به اینکه فیلمش درباره بهترین زوج کمدی تاریخ سینماست، سعی کرده به اتفاقات خنده دار زندگی این دو در جریان برگزاری تور کمدی نیز اشاره کند که خوشبختانه در اجرای آنها نیز موفق بوده و با طنازی آنها را هدایت کرده است. اما با اینحال بخش های کمیک فیلم هرگز نمی توانند در مقابل لحظات دراماتیک قد علم کرده و حرفی برای گفتن داشته باشند. سالهای آخر فعالیت اولیور و هاردی به اندازه ای تاریک بوده که حتی ساخت یک فیلم کمدی نتواند پوسته ای ضخیم بر رنج و مشقت آنها داشته باشد.
مهمترین نکته مثبت فیلم « استن و اولی » ، بدون شک بازی دو بازیگر اصلی آن یعنی استیو کوگان و جان سی ریلی است که فراتر از حد انتظار ظاهر شده اند. این دو به خوبی در نقش های خود فرو رفته اند و شیمی بسیار مناسبی میان آنها برقرار است. اگر عینک سخت گیری را بر چشم نزنیم و آنها را با نسخه های اصلی که در حال تقلید از آنها هستند مقایسه نکنیم، باید گفت که درک این دو بازیگر از شخصیت اولیور و هاردی به اندازه ای خوب و کافی بوده که بتواند تحسین تماشاگر را برانگیزد. می شد تصور کرد که بازی در این دو نقش چالش های خاص خودش را داشته باشد؛ مخصوصاً که جنس کمدی اولیور و هاردی در سینمای امروز نمونه مشابهی ندارد، اما باید گفت که کوگان و جان سی ریلی در نقش های خود موفق بوده اند.
« استن و اولی » در مجموع اثری ستایش برانگیز درباره دو اسطوره سینمای کمدی است و به خوبی توانسته برگی از دفتر زندگی آنان را بر پرده نقره ای سینما به تصویر بکشد. فیلم هرچند که فراتر از یک اثر بیوگرافی صرف نمی رود و در نهایت حال و هوایی تلویزیونی به خود می گیرد، اما هنوز سوژه ای دارد که بتواند ضعف های اثر را جبران نماید و البته تلنگری به تماشاگران و هنرمندان امروز جهان باشد. هنرمندانی که احساس می کنند همواره محبوب و مشهور خواهند بود و طرفدارانشان، عاشقانه آنها را ستایش خواهند کرد. در فیلم سکانسی وجود دارد که اولیور و هاردی تنها در خیابان قدم می زنند بی آنکه کسی آنها را بشناسد. آنها روزی مشهورترین بازیگران جهان بودند اما گذشت زمان آنها را عادی تر از مردمان عادی کرد؛ اتفاقی که دیر یا زود می تواند برای هر هنرمندی رخ دهد.
منتقد : میثم کریمی / منبع : مووی مگ
