با توجه به تولید انبوه بطریهای پلیمری در دنیا و مشکلات ایجادشده در بازیافت آنها، پژوهشگران باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان شیراز به منظور بازیافت این مواد، توانستند از ضایعات این بطریها فومهای سختی برای عایق کاری تولید کنند.
پلی اتیلن ترفتالات (Poly Ethylene Terepthalate) که به اختصار به آن PET گفته میشود، معروفترین و پرمصرفترین پلی استر است که در سال 2010 بیش از 56 میلیون تن برای کاربردهای مختلف تولید شده است.
این پلیمر از خانواده پلاستیکهای مهندسی چندبعدی محسوب میشود که از خواص مکانیکی و حرارتی عالی برخوردار است.
کاربرد اصلی PET در صنایع بافندگی است؛ ولی به دلیل ویژگیهای عالی آن در فیلمهای X-Ray و بستهبندی مواد غذایی به خصوص بطریهای نوشیدنی مانند آب معدنی، دوغ، نوشابه و روغن استفاده میشود.
بر اساس مطالعات انجام شده مقدار مصرف جهانی این ماده تنها برای تولید بطری در سال 1995 برابر با 3.6 میلیون تن بوده که هر 5 سال با رشد مصرف 50 درصدی مواجه بوده است، به گونهای که در سال 2010 این میزان به 18.8 میلیون تن رسید.
با این روند پیش بینی میشود که میزان مصرف «پت» در سال 2015 به حدود 28.2 میلیون تن برسد. با توجه به حجم زیاد ضایعات «پت» ضرورت بازیافت این مواد و تولید محصولات با ارزش افزوده بیشتر خواهد شد.
برای این منظور در سال 2000 بیش از 20 درصد بطریهای تولید شده در دنیا بازیافت شد.
برای بازیافت این مواد از روشهایی چون سوزاندن و تبدیل کردن آن به خاکستر، دفن کردن و یا خاک کردن آنها استفاده میشود؛ اما این روشها به دلیل تولید گازهای سمی و کمبود جا برای خاک کردن این ضایعات روشهای مناسبی نیستند.
بر این اساس محققان باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان شیراز طرح پژوهشی را در زمینه بازیافت بطریهای پلیمری از جنس «پت» اجرایی کردند. هدف این محققان تولید فومهای سخت پلی یورتان از بطریهای تولید شده است.
فومهای تولید شده از بطریها به عنوان عایق کاربرد دارند، از این رو میتوان از آنها در مواردی چون دیواره یخچالها استفاده کرد.
این طرح که سطح 3 فناوری بنیاد ملی نخبگان را کسب کرده، از سوی امیرحسین حقیقی، فرامرز افشار طارمی و سعید پور مهدیان اجرایی شده است.