چگونه مصریان باستان اهرام را ساختند؟
از افسانههای بردگی تا حقایق مهندسی باستانی: راز ساخت شگفتانگیزترین بناهای تاریخ
آیا میدانستید که اهرام قدرتمند مصر توسط بردگان ساخته نشدهاند؟ اهرام مصر بیش از ۴۰۰۰ سال ایستادهاند و در برابر زمان، آب و هوا و حتی درک مدرن مقاومت کردهاند.
این دستاوردهای باورنکردنی مهندسی باستان همچنان مورخان را متحیر میکنند که دائماً نظریههای خود را درباره نحوه ساخت آنها اصلاح میکنند.
پس، چگونه این مهندسان باستانی چنین سازههای شگفتانگیزی را بدون ماشینآلات مدرن تکمیل کردند؟
اگر از یونانیان باستان بپرسید، آنها ادعا میکنند که اهرام از طریق بردگی وحشیانه که با شلاق و زنجیر کنترل میشد، ساخته شدهاند.
از طرف دیگر، نظریهپردازان توطئه مدرن، داستانهای پیچیدهای درباره دخالت موجودات فرازمینی ساختهاند و درباره اینکه بیگانگان چه استفادهای از چنین سازههایی داشتهاند، حدس میزنند.
حقیقت بسیار سادهتر و در واقع جذابتر است. برای کشف اینکه چگونه و چرا اهرام مصر ساخته شدند، با ما همراه باشید.
چه کسانی اهرام را ساختند؟
برای مدت طولانی، بیشتر مردم اعتقاد داشتند که از نیروی کار اجباری برای ساخت اهرام استفاده شده است. حتی تعداد انگشتشماری فکر میکردند که ممکن است بیگانگان آنها را ساخته باشند!
با این حال، دفترچههای پاپیروس (Papyrus Ledgers) و لوحهای سنگی روشن کردهاند که افرادی که آنها را ساختند، کارگران بسیار ماهری بودند که اصلاً مجبور نشده بودند.
به گفته کارشناسان، حدود ۲۶,۰۰۰ نفر برای ساخت فقط پایه هرم بزرگ جیزه (Great Pyramid of Giza) مورد نیاز بود.
برخی از افرادی که این بناهای غولپیکر را ساختند، ملوانان ماهری نیز بودند که ماموریتهای تجاری را در رودخانه نیل (Nile) برای جمعآوری تدارکات انجام داده بودند، اگرچه بیشتر آنها از مناطق اطراف استخدام شده بودند.
شهرهای کوچکی نزدیک اهرام ساخته شدند تا افراد زیادی که روی آنها کار میکردند را جای دهند، کامل با نانواییها، کارخانههای آبجوسازی و فضای کافی برای زندگی راحت.
چگونه سنگها را برای ساخت اهرام حمل میکردند؟
بلوکهای سنگ آهکی (Limestone Blocks) که برای ساخت این بناهای عظیم استفاده میشدند، به طور متوسط بین ۲.۵ تا ۱۵ تن (۲.۲۶ تا ۱۳.۶ تن متریک) وزن داشتند.
سنگینترین سنگها که بالای مقبره فرعون خوفو (Pharaoh Khufu) در جیزه، مصر قرار داشتند، از گرانیت (Granite) ساخته شده بودند و بین ۲۵ تا ۸۰ تن (۲۲.۶ تا ۷۲.۵ تن) وزن داشتند.
این سنگهای گرانیت سنگین از ۵۰۰ مایل (۸۰۰ کیلومتر) دورتر در اسوان (Aswan) میآیند.
آنها در بیشتر مسیر در امتداد رودخانه نیل حمل میشدند، اما جابجایی این سنگها بین رودخانه و محل ساختوساز بسیار دشوار بود.
همچنین شواهدی وجود دارد که نشان میدهد کارگران منتظر میماندند تا رودخانه نیل سیل کند، همانطور که هر سال این اتفاق میافتد، تا قایقها بتوانند حتی نزدیکتر به محل ساختوساز برسند.
به این ترتیب، مجبور نبودند بلوکهای سنگی عظیم را آنقدر دور بکشند.
اما بعد بیگانگان/بردگان/آتلانتیسیها آمدند و آنها را کنار هم قرار دادند، درست است؟
بله، نه. هر بار در محل ساختوساز، بدون جرثقیل و کامیون، این سنگها باید روی سورتمهها (Sleds) روی شن کشیده میشدند و این واقعاً یک کار بزرگ بود.
باستانشناسان اکنون معتقدند که شن خیس میشد تا اصطکاک کاهش یابد و کشیدن سورتمهها کمی آسانتر شود.
با این حال، بردن آنها به سطوح بالاتر هرم کار چالشبرانگیزتری بود.
بر اساس شواهد موجود، محتملترین نظریه این است که از یک سری سطح شیبدار (Ramps) و قرقرهها (Pulleys) برای قرار دادن سنگها استفاده میشد، اگرچه برخی باستانشناسان معتقدند که ممکن است از سیستم قرقره وزنه متقابل (Counterweight Pulley System) استفاده شده باشد.
باستانشناسان دیگر پیشنهاد کردهاند که سنگها روی کندههای گرد قرار داده میشدند و روی داربست (Scaffolding) غلتانده شده و به جای خود میرسیدند.
به هر حال، اهرام مصر دههها طول کشید و شامل هزاران کارگر ماهر بود که با هماهنگی و دقت باورنکردنی کار میکردند.
چقدر طول کشید تا اهرام ساخته شوند؟
هرم بزرگ جیزه حدود ۲۶ سال برنامهریزی دقیق و مهندسی دقیق برای ساخت طول کشید.
هر بلوک باید استخراج میشد، حمل میشد، با درجه باورنکردنی از دقت بریده میشد و در نهایت در موقعیت صحیح خود قرار میگرفت.
به دلیل زمانی که برای دقیق و مراقب بودن صرف شد، نتایج فوقالعاده ماندگار و بادوام بودند.
برای بیش از ۳,۸۰۰ سال، این بلندترین ساختمان بشریت بود که در زمان تکمیل ۴۸۱ فوت (۱۴۶.۶ متر) اندازهگیری میشد.
حتی اکنون، پس از هزاران سال فرسایش، هنوز حدود ۴۵۰ فوت (۱۳۷ متر) است.
چرا اهرام ساخته شدند؟
«قبر خود را خوب بیارا و جایگاه خود را در غرب آماده کن. نگاه کن، مرگ برای ما اهمیت کمی دارد. نگاه کن، زندگی توسط ما بسیار ارزشمند است. خانه مردگان (مقبره) برای زندگی است.»
این یک سبایت (Sebayt) است، یک نوشته مصر باستان که به «آموزش» یا «دستورالعمل» ترجمه میشود. این یکی از قدیمیترین سبایتهای شناخته شده است و بخشی از دستورالعمل هوردجدف (Instruction of Hordjedef)، پسر فرعون خوفو بود.
به دلیل باورهای مذهبی خود، مصریان باستان جایگاه خود در زندگی پس از مرگ (Afterlife) را بیش از هر چیز دیگری ارزش میدانستند و اهرام را با کشتیهای دفن شده احاطه کرده و مقبرههای خود را با تمام ثروتهایشان و حتی افرادی که دوست داشتند پر میکردند.
همه اینها برای اطمینان از اینکه زندگی پس از مرگشان راحت خواهد بود و برای نشان دادن اینکه چقدر در زندگی مهم بودند.
میراث ماندگار مهندسی باستان
مصریان باستان اهرام را از طریق مهندسی نوآورانه، قدرت انسانی و سازماندهی دقیق ساختند.
آنها از سورتمهها، سطوح شیبدار و نیروی کار گسترده برای جابجایی و قرار دادن سنگهای عظیم با دقت فوقالعاده استفاده کردند.
در حالی که ممکن است هرگز شواهدی از پیچیدگیهای ساخت آنها پیدا نکنیم، ما ایده نسبتاً خوبی از تاریخ و ساخت آنها داریم.
چه به حقیقت برسیم یا نه، میدانیم که مدتها پس از اینکه همه ما رفتهایم، آنها همچنان به عنوان شاهدی بر نبوغ باستانی خواهند ایستاد.
حقایق جالب درباره اهرام مصر
دقت باورنکردنی: اهرام با چنان دقتی ساخته شدهاند که حتی با فناوری امروزی نیز دستیابی به آن سطح از دقت دشوار است. پایه هرم بزرگ جیزه تنها ۲۱ میلیمتر اختلاف دارد.
همسویی با ستارگان: اهرام با دقت باورنکردنی با نقاط اصلی جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق، غرب) همسو شدهاند. برخی محققان معتقدند که همچنین با کمربند ستارهای اوریون (Orion’s Belt) همسو هستند.
تکنولوژی پیشرفته: مصریان باستان ابزارهای مسی و سنگی پیشرفتهای برای بریدن و شکل دادن سنگها استفاده میکردند. آنها همچنین سیستمهای پیچیدهای برای اندازهگیری و نقشهبرداری داشتند.
شهر کارگران: کاوشهای باستانشناسی شهر کاملی را کشف کردهاند که برای کارگران ساخته شده بود، شامل خانهها، نانواییها، کارخانههای آبجوسازی و حتی بیمارستان.
مراقبت پزشکی: شواهد نشان میدهد که کارگران دسترسی به مراقبتهای پزشکی داشتند. اسکلتهای کشف شده نشاندهنده درمان شکستگیها و آسیبهای دیگر هستند.
نکاتی برای بازدید از اهرام
بهترین زمان بازدید: اوایل صبح یا اواخر بعدازظهر بهترین زمان برای بازدید است تا از گرمای شدید اجتناب کنید.
راهنمای محلی: استخدام یک راهنمای محلی میتواند تجربه شما را غنیتر کند و اطلاعات تاریخی ارزشمندی ارائه دهد.
احترام به میراث فرهنگی: به یاد داشته باشید که اهرام میراث جهانی یونسکو (UNESCO World Heritage) هستند. به ساختارها آسیب نرسانید و قوانین محلی را رعایت کنید.
آماده باشید: آب فراوان، کرم ضد آفتاب، کلاه و کفش راحت با خود بیاورید. محوطه گسترده است و باید پیادهروی زیادی انجام دهید.
اهرام مصر نه توسط بردگان و نه توسط بیگانگان، بلکه توسط هزاران کارگر ماهر و متعهد که با مهارت، نوآوری و سازماندهی باورنکردنی کار میکردند، ساخته شدند.
این بناهای شگفتانگیز شاهدی بر تواناییهای باورنکردنی بشر هستند – نشاندهنده اینکه وقتی انسانها با هدف مشترک و تعهد گرد هم میآیند، چه چیزهای شگفتانگیزی میتوانند خلق کنند.
بیش از ۴۰۰۰ سال پس از ساخت، اهرام همچنان ما را الهام میبخشند و به ما یادآوری میکنند که بزرگترین دستاوردهای بشریت نه از طریق زور، بلکه از طریق مهارت، دانش و همکاری به دست میآیند.
