با رقبای عشقی مسافرت نروید، عاقبت ندارد

روزنامه خراسان – مائده کاشیان: چند شخصیت که با یکدیگر دوست هستند یا نسبت فامیلی دارند، به سفری کوتاه می‌روند. این سفر بهانه‌ای می‌شود برای شناخت بیشتر شخصیت‌ها، رو شدن ابعاد پنهان و وجهه دیگر هریک از آن‌ها و برملا شدن رازها. این ایده، در بعضی از فیلم‌ها دستمایه روایت قصه‌ای پرماجرا می‌شود و سفر برای فیلم ساز، فرصت خوبی است که تغییر و تحولات شخصیت‌های قصه و آن چه درون آن‌ها می‌گذرد را پیش چشم مخاطب به نمایش بگذارد.

«لتیان» آخرین نمونه فیلم‌هایی است که سفر پرماجرای چند شخصیت به نقطه خاصی را روایت می‌کند. پیش از «لتیان» نیز، «جهان با من برقص» و «درباره الی» چنین داستانی را روایت کرده‌اند.

درباره الی

فیلم «درباره الی» به کارگردانی اصغر فرهادی، سال ۸۷ ساخته و سال ۸۸ روی پرده سینما‌ها اکران شد. این فیلم داستان چند زوج را روایت می‌کرد که همراه دوستان خود به شمال کشور سفر می‌کنند. یکی از شخصیت‌ها به نام «سپیده» با قصد و نیت قبلی مربی مهد کودک دخترش «الی» را همراه خود به این سفر می‌آورد تا او را با یکی از دوستان‌شان یعنی «احمد» آشنا کند و این آشنایی باعث شود آن‌ها با یکدیگر ازدواج کنند، اما با ناپدید شدن «الی» اوضاع بهم می‌ریزد و پیدا شدن سروکله نامزد «الی» وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند.

اصغر فرهادی در این فیلم با یک قصه منسجم، به خوبی ناپدید شدن «الی» را با ماجرا‌های بعدی که در قصه اتفاق می‌افتد، پیوند زده و تاثیر رفتار هرکدام از شخصیت‌ها را بر دیگری نشان داده است. درگیری شخصیت‌ها با یکدیگر بر سر نداشتن شناخت کافی درباره «الی»، دروغ‌هایی که هرکدام از شخصیت‌ها برای رهایی خود می‌گویند، عذاب وجدان و حس خیانت، چالش‌ها و اتفاقات جذابی را در فیلم به وجود می‌آورد.

در واقع این سفر باعث می‌شود موقعیتی پیش بیاید که هرکدام از شخصیت‌ها آن روی دیگرشان را که پنهان مانده، خوب یا بد نمایان کنند، در موقعیت سخت قضاوت قرار بگیرند و راز «الی» فاش شود. فیلم «درباره الی» نمونه بسیار خوبی از فیلم‌هایی است که قصه یک سفر دوستانه پرحادثه را روایت می‌کند.

جهان با من برقص

فیلم «جهان با من برقص» به کارگردانی سروش صحت نیز که اکران آن به تازگی به پایان رسید، درباره داستان سفر چند زوج به شمال است. آن‌ها قصد دارند دورهم جمع شوند تا تولد دوست‌شان «جهان» را که مبتلا به سرطان است و چیزی تا پایان عمرش نمانده، جشن بگیرند. شخصیت محوری فیلم «جهان» است که به بهانه اتفاقات این سفر، دخترش را بهتر می‌شناسد، قدر روز‌های باقی‌مانده از زندگی‌اش را بیشتر می‌داند و تلنگر می‌خورد، اما هرکدام از شخصیت‌های داستان نیز قصه مربوط به خودشان را دارند.

در این فیلم نیز مانند «درباره الی» شخصی خارج از جمع چند نفره‌ای که از ابتدای فیلم دیدیم، به آن‌ها اضافه و ورود او باعث به وجود آمدن مشکلاتی می‌شود. در «جهان با من برقص» نیز آن شخص با یکی از شخصیت ها، گذشته و رابطه عاشقانه‌ای داشته است. حضور آن زن علت اختلاف دو شخصیت داستان یعنی «فرخ» و «احسان» را روشن می‌کند و در درگیری‌هایی که بین آن‌ها اتفاق می‌افتد، راز‌های پنهانی درباره آن دو فاش می‌شود.

البته همان طور که گفتیم ماجرای کینه «احسان» از «فرخ» بابت موضوعی عشقی، موضوع اصلی قصه نیست، اما کاملا در فیلم نقشی پررنگ دارد و از ابتدا تا انتهای فیلم مخاطب را درگیر می‌کند. سروش صحت در این فیلم موفق می‌شود تاثیر و کارکرد سفر را در قصه به مخاطب نشان بدهد. مقصد سفر نیز مانند «درباره الی» شمال کشور است.

لتیان

فیلم «لتیان» اولین ساخته علی تیموری است که این روز‌ها به صورت آنلاین در حال نمایش است. دو زوج که یکی از آن‌ها در آستانه ازدواج هستند، به ویلای دوست خود در نزدیکی سد لتیان می‌روند و برخلاف دو فیلم دیگر مقصد شمال نیست. مشکلات آن‌ها از همان ابتدای این سفر کوتاه آغاز می‌شود. در این فیلم نیز مانند «درباره الی»، یکی از شخصیت‌ها به نام «یاسی»، مرد جوانی را که با «سلما» بی‌ارتباط نیست بدون مشورت با او که در آستانه ازدواج با آقازاده ثروتمندی است، به سفر دعوت می‌کند.

«یاسی» نیز مانند «سپیده» در «درباره الی» با قصد قبلی و انگیزه مشابهی دست به این کار می‌زند. در «لتیان» نیز مانند دو فیلم قبلی، اضافه شدن این فرد یعنی «مانی» به جمع باعث می‌شود مشکلاتی بین این شش دوست پیش بیاید، اختلاف‌هایی به وجود بیاید و راز «سلما» فاش شود. یکی دیگر از شباهت‌های «لتیان» با دو فیلم دیگر این است که شخص تازه‌وارد رابطه عاشقانه‌ای با «سلما» داشته.

برخلاف «درباره الی» و «جهان با من برقص»، ایده اصلی «لتیان» به یک قصه جذاب و پرماجرا تبدیل نشده و هیچ کدام از اتفاقات مانند سفر یا هم‌زیستی شخصیت‌ها باعث نمی‌شود مخاطب به خوبی با شخصیت‌ها آشنا شود و پیشینه آن‌ها را بداند. جذابیت تماشای فیلم و خود سفر این است که مخاطب در جریان اتفاقات داستان با شخصیت‌ها و انگیزه‌هایشان ارتباط برقرار کند نه این که چیزی که فیلم باید نمایش دهد را از زبان شخصیت‌ها بشنود.