آب روی ماست چیست و باید با آن چه کار کرد؟
راز مایع شفاف روی ماست و دلایل علمی نگهداشتن آن
درب ماست را باز میکنید و انتظار دارید با بافتی خامهای و لوکس روبهرو شوید. اما به جای آن، با لایه نازکی از مایع شفاف که روی ماست نشسته است مواجه میشوید. آیا باید آن را بریزید؟ هم بزنید؟ یا کل ماست را دور بیندازید؟
کارشناسان توضیح میدهند که این مایع مرموز چیست و باید با آن چه کار کنید.
این مایع اصلاً چیست؟
مایع روی ماست شما در واقع پروتئین آب پنیر یا وی (Whey Protein) است.
شیر حاوی دو نوع اصلی پروتئین است: وی و کازئین (Casein). وقتی شیر به ماست تخمیر میشود، پروتئین کازئین به هم میچسبد و ماست غلیظ را تشکیل میدهد. در همین حال، پروتئین وی به صورت مایع باقی میماند.
دکتر برایان کووک له (Bryan Quoc Le)، دانشمند علوم غذایی، مشاور و بنیانگذار مندوسینو فود کانسالتینگ (Mendocino Food Consulting) میگوید: «با گذشت زمان، این مایع به بالای ظرف میآید چون چگالی کمتری نسبت به ماست جامد دارد».
این مایع مثل روغن روی کره بادامزمینی طبیعی است. کاملاً طبیعی است و قطعاً به این معنی نیست که ماست شما خراب شده است.
آیا سالم است یا باید آن را بریزم؟
این مایع را نریزید – وی سالم است و بخش کلیدی از آن چیزی است که ماست را به یک میانوعده قدرتمند تبدیل میکند.
وی یک پروتئین کامل (Complete Protein) است، یعنی حاوی تمام ۹ اسید آمینه ضروری است که بدن شما نمیتواند خودش آنها را بسازد. همچنین منبع عالی کلسیم، پروبیوتیکها و ویتامینها است.
توبی آمیدور (Toby Amidor)، کارشناس تغذیه و نویسنده کتاب «شاتهای سلامتی» (Health Shots) گفت: «وی حتی نسبت به انواع دیگر پروتئین برتریهایی دارد. باعث میشود مدت بیشتری احساس سیری کنید و برای بدن شما هضم و جذب آن آسانتر از پروتئینهای دیگر از جمله کازئین است».
دفعه بعد که مایعی را در بالای ماست خود دیدید، فقط آن را هم بزنید و لذت ببرید.
آیا این اتفاق برای همه ماستها میافتد؟
جدا شدن مایع میتواند برای همه ماستها اتفاق بیفتد، اما مقدار مایع در بالای ظرف به نوع ماست بستگی دارد.
ماست یونانی (Greek Yogurt) صاف میشود تا وی اضافی حذف شود، بنابراین معمولاً جدایش مایع کمتری نسبت به ماست معمولی دارد که صاف نمیشود و در نتیجه وی بیشتری دارد.
ماست گیاهی (Plant-Based Yogurt) که از جایگزینهای شیر مانند شیر نارگیل یا بادام ساخته میشود، نیز ممکن است مقداری جدایش مایع داشته باشد. آن مایع وی نیست – بیشتر آب است و مخلوط کردن آن نیز بیخطر است.
چگونه بفهمیم ماست واقعاً خراب شده است؟
در حالی که آن لایه آبکی کاملاً ایمن – و حتی سالم – است، برخی نشانههای کلیدی وجود دارد که میتوانید به دنبال آنها باشید تا بفهمید ماست شما خراب شده است:
بوی تندِ فاسد (Rancid Smell)
آمیدور به هلث گفت: «اگر بوی نامطبوعی احساس کردید، آن را دور بیندازید».
ماست تازه بوی ملایم و تُرشی دارد.
رنگ غیرعادی (Unusual Color)
ماست باید رنگ سفید معمول خود را داشته باشد (یا هر رنگی که قرار است اگر طعمدار است داشته باشد). هر گونه رنگ صورتی، زرد یا سبز میتواند نشاندهنده رشد کپک یا باکتری باشد. و فقط کپک را بیرون نکشید. آمیدور توصیه کرد: «کل ظرف باید دور انداخته شود».
بافت تودهای (Lumpy Texture)
هدف، غلیظ و خامهای بودن است. اگر متوجه تودهای شدن بیش از حد، لزجی یا دلمه شدن شدید، این یک علامت هشدار است.
طعم بسیار ترش (Sour Flavor)
آمیدور گفت: «ماست خراب شده طعم بسیار ترشی خواهد داشت. آن را قورت ندهید – کل ظرف را دور بیندازید».
تاریخ انقضای گذشته (Expired Best-By Date)
همیشه تاریخ روی ظرف را بررسی کنید. در حالی که ماست گاهی اوقات میتواند کمی بعد از تاریخ مصرف خود دوام بیاورد اگر به درستی نگهداری شود، ایمنترین کار این است که وقتی منقضی میشود آن را دور بیندازید.
ظرف متورم (Bloated Container)
آمیدور گفت: «به ظرف ماست نگاه کنید و اگر متورم است، این میتواند به این معنی باشد که خراب شده است».
نکات مهم برای نگهداری ماست
برای اینکه ماست شما تازهتر بماند و از خراب شدن زودهنگام آن جلوگیری کنید، نکات زیر را رعایت کنید:
در دمای مناسب نگهداری کنید
ماست باید در یخچال در دمای ۴ درجه سانتیگراد یا کمتر نگهداری شود. هرگز ماست را در دمای اتاق نگذارید.
از قاشق تمیز استفاده کنید
هر بار که میخواهید ماست بردارید، از قاشق تمیز استفاده کنید. استفاده از قاشق کثیف میتواند باکتریها را وارد ظرف کند و باعث خراب شدن سریعتر ماست شود.
درب را محکم ببندید
پس از استفاده، همیشه درب ظرف را محکم ببندید تا از ورود هوا و باکتریها جلوگیری کنید.
در قسمت عقبی یخچال نگهداری کنید
قسمت عقبی یخچال معمولاً سردترین نقطه است و دمای ثابتتری دارد، بنابراین بهترین مکان برای نگهداری ماست است.
به تاریخ انقضا توجه کنید
همیشه قبل از خرید و مصرف به تاریخ انقضا نگاه کنید و ماستهایی با تاریخ دورتر را انتخاب کنید.
فواید سلامتی وی در ماست
حالا که میدانید آن مایع روی ماست چیست، بیایید نگاهی به فواید سلامتی آن بیندازیم:
ساخت عضله
پروتئین وی به دلیل محتوای بالای اسیدهای آمینه، به ویژه لوسین (Leucine)، برای ساخت و ترمیم عضلات عالی است. ورزشکاران و افراد فعال اغلب از مکملهای پروتئین وی برای بهبود عضلانی استفاده میکنند.
کنترل وزن
پروتئین وی میتواند به کنترل اشتها و افزایش احساس سیری کمک کند، که میتواند در مدیریت وزن مفید باشد.
تقویت سیستم ایمنی
وی حاوی ایمونوگلوبولینها (Immunoglobulins) و لاکتوفرین (Lactoferrin) است که میتوانند سیستم ایمنی را تقویت کنند.
سلامت استخوان
وجود کلسیم و سایر مواد معدنی در وی به سلامت استخوانها کمک میکند.
بهبود سلامت قلب
مطالعات نشان دادهاند که مصرف پروتئین وی میتواند به کاهش فشار خون و بهبود سلامت قلبیعروقی کمک کند.
آن لایه آبکی روی ماست شما در واقع وی است، یک پروتئین سالم سرشار از ویتامینها و مواد معدنی. جدا شدن مایع طبیعی است و با گذشت زمان برای همه ماستها اتفاق میافتد. به جای ریختن آن، مایع را دوباره هم بزنید تا از فواید کامل سلامتی ماست خود بهرهمند شوید.
پس دفعه بعد که ماست خود را باز کردید و با آن مایع شفاف روبهرو شدید، نگران نباشید. این نه تنها نشانه خراب شدن ماست نیست، بلکه نشاندهنده وجود پروتئین ارزشمند وی است که فواید سلامتی زیادی دارد. فقط آن را خوب هم بزنید و از ماست مغذی و خوشمزه خود لذت ببرید!
به یاد داشته باشید که ماست یکی از سالمترین میانوعدهها است که میتوانید مصرف کنید، و با نگهداشتن آن مایع روی آن، از تمام فواید تغذیهای آن بهرهمند میشوید.
