معاون رئیس جمهور به از سرگیری همکاری‌های ایران و عراق در موضوع مقابله با گرد و غبار اشاره کرد و گفت: بعد از سه سال و نیم پیگیری با دولت عراق در این زمینه به تفاهم رسیدیم و با آرامش و ثباتی که در دولت و کشور عراق ایجاد شد، حدود سه ماه پیش اعلام کردند که می‌توانند تفاهم‌نامه موجود در زمینه مقابله با گرد و غبار را اجرایی کنند. عراق موافقت کرد که ایران یک مزرعه آموزشی ۲۰۰ هکتاری برای کاشت نهال و آموزش روش‌های فنی مقابله با گرد و غبار در این کشور راه‌اندازی کندتایک مرکز منطقه‌ای برای آموزش و توان‌افزایی در موضوع گرد و غبار ایجاد شودو آخرین مرحله توافقات با کشور عراق انجام شده است.
معصومه ابتکار در حاشیه مراسم امضای یادداشت همکاری محیطی ایران و ژاپن در جمع خبرنگاران به موضوعات مطرح شده در مناظره کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری روز گذشته اشاره کرد و گفت: برنامه دولت یازدهم برای کاهش آلودگی هوا بارها اعلام شده است و دولت از سال ۹۲ مصوباتی را برای کاهش آلودگی هوا در هشت کلانشهر کشور به اجرا درآورد.
وی با بیان اینکه از جمله مهمترین این مصوبات حذف بنزین پتروشیمی و عرضه بنزین یورو۴ بوده است،اظهار کرد: همانطور که آقای جهانگیری دیروز در جریان مناظره اعلام کرد در ۴۰ شهر کشور بنزین یورو۴ توزیع می‌شود که اتفاق بزرگی است. حذف بنزین پتروشیمی باعث می‌شود میزان بنزن در کلانشهرها از حدود بسیار بالا و خطرناک که چندین برابر حد مجاز بود به نزدیک حد مجاز برسد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه در گذشته میزان بنزن در برخی شهرها ۱۰۰۰ برابر حد مجاز و در برخی شهرها ۴۰۰ برابر حد مجاز بود، گفت: اکنون به علت توزیع بنزین پتروشیمی، میزان بنزن به نزدیک حد مجاز رسیده است. افزون بر این دولت یازدهم در جهت کیفی‌سازی و ارتقای استانداردها تلاش کرده است.
ابتکار با اشاره به اینکه سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان ملی استاندارد هر سه ماه یکبار بنزین را از جایگاه‌های سوخت نمونه‌برداری می‌کند،اظهارکرد: هر چند ماه یکبار هوای کلانشهرها در بحث آلاینده‌های حلقوی نمونه‌برداری می‌شود. سایر آلاینده‌ها نیز به صورت برخط و لحظه‌ای پایش می‌شوند.
نمونه‌برداری مداوم از بنزین پتروشیمی در جایگاه‌های سوخت
وی با بیان اینکه تجهیزات و دستگاه‌های اندازه گیری در کشور فعال و تنظیم شده هستند، گفت: بر خلاف دوران گذشته که نصف این دستگاه‌ها تعطیل بود، الان این تجهیزات فعال هستند. حدود ۲۰۰ دستگاه در کل کشور برای پایش لحظه‌ای آلاینده‌ها داریم که تعداد آنها رو به افزایش است. تلاش می‌کنیم هم تعداد و هم کیفیت کار این دستگاه‌ها را ارتقا دهیم.
ارتقای کیفیت بنزین و خودرو به یورو۴ باید در سال ۸۶ رخ می‌داد
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با بیان اینکه علاوه بر بنزین، ارتقای کیفیت خودروها را نیز به اجرا گذاشتیم،اظهار کرد: از نیمه سال ۹۳ استاندارد خودروهای تولیدی ایران به یورو۴ ارتقا یافت. باید دقت کنیم که این اتفاقات قرار بود در سال ۸۶ رخ دهد. بر اساس برنامه دولت آقای خاتمی ارتقای بنزین و خودرو به یورو۴ باید در سال ۸۶ محقق می‌شد ولی این اتفاق نیفتاد تا سال ۹۳ که با اراده دولت یازدهم این اتفاق مهم رقم خورد.
ابتکار با اشاره به اینکه از نیم سال دوم سال ۹۵ تحول بزرگی در تولید موتورسیکلت‌های ایران رخ داد، گفت: در این مقطع موتور کاربراتوری به موتور انژکتوری تبدیل شد و در مرحله بعد موتورهای برقی در دستور کار ما قرار دارد. افزون بر این دولت یازدهم توجه خوبی به از رده خارج کردن خودروهای فرسوده کرده است. بر اساس آمار در این دوره بیش از ۹۱۰ هزار خودروی فرسوده در کل کشور از رده خارج شدند.
وی افزود: در حال حاضر روند از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به این صورت است که مراکز بازیافت خودرو وجود دارد و به طور مکانیزه و با دوربین کار می‌کند بنابراین این مراکز به طور مرتب کنترل می‌شوند. همچنین اجرای طرح از رده خارج کردن تاکسی‌های فرسوده از اقدامات مهم دولت است که با ارائه تسهیلات به تاکسیران‌ها انجام می‌شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در حال حاضر خطوط تولید خودرو به طور منظم کنترل و بازرسی می‌شود، گفت: سال گذشته حداقل ۱۵ نوع خودرو به دلیل عدم انطباق تولید با استانداردهای یورو۴ شماره گذاری نشدند. این روند ادامه دارد و به طور مرتب خطوط تولید خودروها را کنترل می‌کنیم و هر جا انطباق با استاندارد یورو۴ نباشد، خودرو مجوز شماره‌گذاری نمی‌گیرد. در این مسئله اصلا مماشات نمی‌کنیم و با هیچ خودروسازی شوخی نداریم.
حذف سوخت مازوت در نیروگاه‌های کشور
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه یکی از اقدامات مهم دولت یازدهم در حوزه محیط زیست کاهش و حذف مازوت از نیروگاه‌ها است، گفت: در سال ۹۲، ۴۵ درصد سوخت نیروگاه‌های ایران، مازوت بود؛ این در حالیست که مازوت اصلا سوخت محسوب نمی‌شود بلکه یک ترکیب فوق‌العاده خطرناک دارای فلزات سنگین مثل وانادیوم است. در سال ۹۲، ۴۵ درصد سوخت نیروگاه‌ها مازوت بود ولی در سال ۹۵ مصرف مازوت در نیروگاه‌ها به هشت درصد رسید. در سال ۹۶ نیز اعلام کردیم که نیروگاه‌ها نباید به هیچ عنوان از مازوت استفاده کنند.
ابتکار در ادامه به کاهش روزهای آلوده در کلانشهرها اشاره و اظهار کرد: بر اساس آخرین آمار در سال ۹۵ تعداد روزهای سالم و پاک نسبت به سال ۹۲، هر ساله ۲۵ تا ۳۰ روز بیشتر شده بود و الان به ۷۲ روز رسیده است. طرح‌های کاهش آلودگی هوا به‌تدریج و پله پله نتیجه می‌دهد. یک شبه نمی‌توان مشکل آلودگی هوا را حل کرد چون شش میلیون و ۸۰۰ هزار خودرو و سه میلیون موتور سیکلت در تهران تردد می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه تعداد روزهای سالم و پاک اصفهان در سال ۹۵ نسبت به سال ۹۲ سه برابر شد،گفت: شیراز در سال ۹۵ حتی یک روز ناسالم نداشت. تعداد روزهای سالم و پاک کرج نیز حدود ۷۰ درصد افزایش یافته است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به وضعیت گرد و غبار و آلودگی هوای شهر اهواز اظهار کرد: آمار ۱۰ ساله گرد و غبار اهواز نشان می‌دهد که طی دو سال اخیر تعداد روزها و ساعت‌هایی که گرد و غبار شدید داشتیم، رو به کاهش بوده است البته در خوزستان و سایر استان‌ها با منشأ خارجی گرد و غبار مواجه هستیم. ۷۰ درصد گرد و غبار ایران از منشأهای خارجی در عراق، عربستان و مرز سوریه و اردن شکل می‌گیرد.
ابتکار در مورد ادعای محمدباقر قالیباف – شهردار تهران و یکی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری- مبنی بر بی توجهی دولت یازدهم به مسائل گرد و غبار اهواز و خوزستان اظهار کرد: ادعای آقای قالیباف اصلا درست نیست. اقدامات ویژه‌ای برای استان خوزستان انجام شده است. بنزین و گازوئیل یورو۴ در اهواز، خرمشهر و آبادان توزیع می‌شود همچنین در این دوره نیروگاه رامین گازسوز شد علاوه بر آن فاز دوم طرح آماج بزودی در یازدهمین سفرم به خوزستان به بهره‌برداری می‌رسد.
وی با اشاره به اینکه تالاب هورالعظیم یکی از کانون‌های مهم گرد و غبار خوزستان بود، اظهار کرد: در سال ۹۲ شرکت‌های نفتی هورالعظیم را خشک کرده بودند ولی با مذاکره، رایزنی، مکاتبه و پافشاری از اواسط سال ۹۳ دایک و دریچه‌های روی هورالعظیم باز شد. تا کنون ۴.۵ میلیارد متر مکعب آب از کرخه وارد هورالعظیم و بیش از ۷۸ درصد این تالاب احیا شده است بنابراین یکی از کانون‌های مهم گرد و غبار خوزستان محو شد.
ابتکار درباره اقدامات اجرایی سازمان جنگل‌ها به منظور مقابله با گرد و غبار خوزستان اظهار کرد: در سال ۹۴ سازمان جنگل‌ها ۸۰۰۰ هکتار طرح کاشت نهال و مالچ پاشی را اجرا کرد همچنین از بهمن ماه سال ۹۵ تاکنون در بیش از ۳۰۰۰ هکتار دیگر پخش سیلاب و کاشت نهال انجام شده است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اقدامات دولت یازدهم در زمینه گرد و غبار در ابعاد بین‌المللی اظهار کرد: ایران در این دوره پرچمدار جریان مقابله با گرد و غبار بوده است و توانسته‌ایم در سازمان ملل چهار قطعنامه مقابله با گرد و غبار ایجاد کنیم همچنین در حال حاضر همکاری‌های منطقه‌ای در این زمینه از طریق سازمان هواشناسی جهانی انجام می‌شود. افزون بر اینها اولین اجلاس سازمان ملل در موضوع گرد و غبار ۱۲ تا ۱۴ تیرماه سال ۹۶ در تهران برگزار خواهد شد.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه در مورد بحث مدیریت پسماند در تهران و تولید برق از پسماند اظهار کرد: در شورای سوم با پافشاری‌های بسیار توانستیم طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران را تصویب کنیم. در این طرح مقرر شده بود در حوزه الگوی تولید و مصرف شهروندان تهرانی کار شود تا میزان تولید پسماند به حداقل برسد. همچنین بحث بازیافت و استفاده مجدد از پسماند و کاهش مصرف پلاستیک جزء مصوبات شورای سوم بود که این مصوبات از آن زمان در دستور کار شهرداری قرار گرفت.
ابتکار افزود: یکی از مسائل مهمی که از آن زمان روی آن پافشاری کردیم این بود که در انتهای خط برای پسماندها به ویژه پسماندهای خطرناک از جمله پسماندهای بیمارستانی یا شیمیایی یک پسماند سوز برای تهران پیش بینی شود تا بتوانیم پسماند را به انرژی تبدیل کنیم.
وی با اشاره به اینکه از آن زمان به بعد یک “دایجستر” در منطقه 4 تهران راه اندازی شد اظهار کرد: متاسفانه طی چند سال اخیر این مرکز تعطیل شد و تنها یک زباله سوز 200 تنی آن هم بعد از پیگیری‌های شورای سوم در تهران راه اندازی که در روز 200 تن زباله را می‌سوزاند. این در حالیست که در این شهر روزانه بیش از 7000 تن زباله تولید می‌شود که از این میزان تنها 200 تن آن تبدیل به انرژی می‌شود.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه مهمترین مسئله در بحث مدیریت پسماند تفکیک زباله از مبدأ است اظهار کرد: در بحث آموزش تفکیک از مبدأ در یک دوره‌ای در تهران کار شد در حال حاضر نیز اقداماتی صورت می‌گیرد ولی فراگیر نیست. وقتی پیمانکاران تغییر کرد دیگر مسئله آموزش تفکیک از مبدأ به جدیت سال‌های قبل دنبال نشد. در حالیکه بحث تفکیک از مبدأ و آموزش آن اولین قدم در مدیریت اصولی پسماند است.
وی با اشاره به اینکه بحث جمع آوری پسماند و مسائل اقتصادی مربوط به آن در تهران جدی گرفته نمی‌شود اظهار کرد: در شهری مثل توکیو هفته‌ای یکبار جمع آوری زباله صورت می‌گیرد چون مردم آموزش‌های کافی در این زمینه برای مدیریت زباله‌ها دیده‌اند. در تهران جمع آوری پسماند تفکیکی به طور کامل انجام نمی‌شود که جای تأسف دارد. این شهر می‌توانست در این حوزه اقدامات مهمی انجام دهد.
ابتکار با اشاره به اینکه در تهران تنها تا پنج درصد تولید انرژی از پسماند صورت می‌گیرد گفت: در شرایطی که تفکیک از مبدأ نباشد بحث بازیافت نیز اتفاق نمی‌افتد.
